کتاب صوتی بهانه‌ها و بهانه‌های تازه آندره ژید آوانامه

جستجوگر حقیقت در هزارتوی اخلاق

«پل گیوم آندره ژید» مشهور به «آندره ژید» (André Gide) نویسنده‌ی بزرگ فرانسوی در 22 نوامبر 1869 در پاریس چشم به جهان گشود. او که در خانواده‌ای مرفه و مذهبی پرورش یافت، از همان جوانی با تضادهای درونی عمیقی دست‌وپنجه نرم می‌کرد. ژید در طول حیات پربار ادبی‌اش، آثاری خلق کرد که بازتاب جدال همیشگی‌اش میان تعهدات اخلاقی و آزادی فردی بود. این نویسنده‌ی جستجوگر که در سال 1947 موفق به دریافت جایزه‌ی نوبل ادبیات شد، همواره با نوشته‌هایش مرزهای سنت و مدرنیسم را درمی‌نوردید. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به «مائده‌های زمینی»، «سکه‌سازان» و نیز «بهانه‌ها و بهانه‌های تازه» اشاره کرد که در آن به کاوش در طبیعت دوگانه‌ی انسان می‌پردازد. آندره ژید سرانجام در 19 فوریه‌ی 1951 در سن 81 سالگی بر اثر سینه‌پهلو در پاریس درگذشت. او که از پیشگامان ادبیات مدرن اروپا محسوب می‌شود، میراثی ادبی از خود بر جای گذاشت که همچنان الهام‌بخش راستین‌جویی در ادبیات جهان است.

داستان بهانه‌های انسان مدرن

کتاب «بهانه‌ها و بهانه‌های تازه» عصاره‌ای است از اندیشه‌ی پیچیده و چندوجهی نویسنده‌ای که همواره میان میل و اخلاق، ایمان و شک، در نوسان بود. این مجموعه دربرگیرنده‌ی یادداشت‌ها، گفتارها و تأملات کوتاهی است که ژید در آن‌ها به تحلیل رفتار انسان، ریاکاری اجتماعی و بحران وجدان در جهان مدرن می‌پردازد. او با نیشخند و صداقتی برنده، نشان می‌دهد چگونه انسان برای توجیه ضعف‌هایش، فلسفه می‌سازد و چگونه «بهانه» به ابزاری برای فرار از آزادی بدل می‌شود. در این اثر، نثر ژید هم‌زمان روشن و فلسفی است، میان اندرز و اعتراف در نوسان، و از لایه‌های روانی انسان پرده برمی‌دارد. کتاب، ادامه‌ی مسیر فکری نویسنده پس از مائده‌های زمینی و دورنمای جهنم است و تصویری از بلوغ فکری او را ترسیم می‌کند. هرچند جایزه‌ای مستقل برای این مجموعه ثبت نشده، اما در کارنامه‌ی نویسنده‌ای که برنده‌ی نوبل ادبیات بود، جایگاهی ویژه دارد. از این اثر اقتباس مستقیمی ساخته نشده، اما اندیشه‌هایش در آثار نمایشی و سینمایی متأثر از فلسفه‌ی آزادی و خودشناسی ژید حضوری پررنگ دارد؛ یادآور نویسنده‌ای که از هر بهانه‌ای برای گفت‌وگو با وجدان انسان بهره می‌برد.

و مسیح گریست: داستان شفاهایی که به گناه انجامید

«مسیح وارد خانه شد و در صدر تالاری از سنگ یشم مردی را دید که در بستری ارغوانی دراز کشیده، موهای آشفته‌اش غرق در گل‌های سرخ و لبانش از شراب، قرمز رنگ است. مسیح به او نزدیک شد و دست بر شانه اش زد و گفت: چرا اینگونه زندگی می‌کنی؟ مرد برگشت و او را شناخت و پاسخ داد: من جذامی بودم، تو مرا شفا دادی. چرا طور دیگری زندگی نکنم؟ مسیح از خانه خارج شد. در کوچه زنی را دید که چهره و لباس‌هایش رنگ‌آمیزی شده بود و کفش‌های مروارید به پا داشت و پشت سر او مردی راه می‌رفت و از چشمانش هوس می‌ریخت و مسیح به مرد نزدیک شد گفت: چرا به دنبال این زن افتاده‌ای و او را این‌طور نگاه می‌کنی؟ مرد برگشت و او را شناخت و گفت: من کور بودم، تو مرا شفا دادی. بهتر از این چه چیز نگاه کنم؟ و مسیح به زن نزدیک شد و گفت: این راه که تو می‌روی راه گناه است. زن او را شناخت و برگشت و خنده‌کنان گفت: راهی که می‌روم لذت‌بخش است و تو همه گناهان مرا بخشیده‌ای! آنگاه مسیح احساس کرد که قلبش از اندوه آکنده شده است و خواست شهر را ترک کند. اما وقتی بیرون می‌رفت، بالاخره در کنار خندق‌های شهر، جوانی دید که نشسته است و گریه می‌کند. مسیح به اون نزدیک شد، دست به موهای مجعدش کشید و...»

نسخه‌ی صوتی کتاب «بهانه‌ها و بهانه‌های تازه»

نشر صوتی آوانامه با همکاری «انتشارات نیلوفر» کتاب صوتی «بهانه‌ها و بهانه‌های تازه» اثر «آندره ژید» را با ترجمه‌ی «رضا سیدحسینی» و اجرای «مهدی صفری» تهیه و تولید کرده است.