وقتی صحبت از نظریه و نقد ادبی می‌شود در واقع از دو مبحث جداگانه صحبت می‌کنیم اما آنقدر این دو مبحث با یکدیگر عجین شده‌اند که برای تفکیک آن‌ها نیاز به توضیحاتی مفصل است. نظریه ادبی به مسائل مختلفی از جمله ساختار ادبی٬ انواع ادبیات٬ فهم آثار ادبی و موضوعاتی این‌چنین می‌پردازد و مباحث کلی و جهانی را شامل می‌شود. در واقع نظریه ادبی راجع به ماهیت و ذات ادبیات سخن می‌گوید و آن چه ادبیات نامیده می‌شود را از آن چه ادبیات نیست تفکیک و معرفی می‌کند. نظریه ادبی به اصول و ملاک‌ها و معیارهای ادبیات می‌پردازد. از طریف دیگر نقد ادبی٬ اثر ادبی را بر اساس این اصول و ملاک‌ها می‌سنجد و مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر بخواهیم موضوع را کمی شفاف‌تر کنیم باید بگوییم بدون وجود نظریه ادبی٬ نقد ادبی کارایی ندارد و کاری غیر علمی و غیر اصولی است. نظریه ادبی به آن چه ادبیات نامیده می‌شود می‌پردازد و ماهیت ادبیات را موشکافانه بررسی می‌کند تا به تعریف دقیقی برسد اما نقد ادبی با تکیه بر نظریه‌های مطرح شده٬ اثر ادبی را زیر ذره‌بین می‌گذارد تا نقاط قوت آن را پیدا کند و به ساده‌ترین شکل اثر را به خواننده معرفی کند. در گذشته نقد ادبی تنها به معنای بیان نقاط ضعف و اشکالات اثر بود و سعی در طرح و رفع نقایص داشت. اما امروزه نقد ادبی به بررسی آثار ارزشمندی می‌پردازد که بیان نقاط قوت آن‌ها به ارزشمندی اثر بیش از پیش می‌افزاید. نویسنده یک اثر ادبی ممکن است به تمام اصول و قواعد ادبیات آشنا نباشد و از سر ذوق و استعداد به نوشتن بپردازد و اثری را خلق کند. اما منتقد ادبی علاوه بر داشتن ذوق ادبی٬ باید به تمام اصول و قواعد ادبی آشنا باشد و از دیدگاهی کاملا علمی به اثر نگاه کند. نقد ادبی برای بررسی اثر از ابزارهایی استفاده می‌کند که نسبت به بقیه کارآمدتر هستند و همین باعث می‌شود به مرور زمان آن چه در ادبیات ناکارآمد است و رو به کهنگی می‌رود٬ کم کم کنار گذاشته شود. نقد ادبی هنرهای نهفته در متن را می‌شکافد و گاهی ارتباط متن با مسائل اجتماعی و سیاسی را تحلیل می‌کند. وظیفه منتقد ادبی صرفا ستایش یا نکوهش یک اثر نیست و باید تا جایی که می‌تواند منصفانه اثر را تحلیل کند و در نهایت اگر موردی نیاز به انتقاد یا ستایش داشت بسیار شفاف و روشن نظر خود را بیان کند. امروزه نقد ادبی اهمیت بسیاری دارد تا جایی که یکی از گرایش‌های ادبی در مورد خود نقد است و نقد ادبی را مورد بررسی قرار می‌دهد. نقد ادبی دو نوع است:

·      نقد نظری: مجموعه‌ای کامل از اصطلاحات و اصول و قواعدی است که می‌توان بر اساس آن‌ها اثر ادبی را تفسیر و تحلیل کرد.

·      نقد عملی: با استفاده از اصول و قواعدی که در نقد نظری مطرح می‌ شود٬ به صورت عملی اثر ادبی را نقد و تحلیل می‌کند.

اگر در این حوزه فعالیت دارید یا جزو کسانی هستید که به دنبال کتاب‌های نظریه و نقد ادبی صوتی می‌گردید٬ به شما سایت و اپلیکیشن فیدیبو را پیشنهاد می‌کنیم تا با یک جستجوی سریع بتوانید کتاب مورد نظرتان را دانلود و مطالعه کنید.

بهترین کتاب‌های نظریه و نقد ادبی صوتی

·      کتاب صوتی من آن توام اثر عبدالحمید ضیایی٬ گوینده: پیام دهکردی

·      کتاب صوتی مزخرفات فارسی اثر رضا شکراللهی٬ گوینده: آرمان سلطان زاده