کتاب 1984 نشر چشمه

 نقد و بررسی کتاب 1984

رمان 1984 نوشته‌ی جورج اورول، یکی از مشهورترین و پرفروش‌ترین آثار ادبی جهان در ژانر علمی‌، تخیلی و سیاسی است. این کتاب که در سال 1949 منتشر شد. اورول در این رمان، داستانی تکان‌دهنده از وینستون اسمیت، کارمندی در وزارت حقیقت را روایت می‌کند که وظیفه‌اش دستکاری تاریخ و پروپاگاندا به نفع حزب حاکم است. وینستون در تناقضی درونی با وظایف خود، به دنبال حقیقت و آزادی است و در پی رابطه‌ای عاشقانه با جولیا، زنی همفکر با خود، برمی‌آید. اما سرانجام، هر دوی آنها توسط پلیس مخفی دستگیر و شکنجه می‌شوند تا تسلیم ایدئولوژی حزب شوند.  رمان 1984 از زمان انتشار تا به امروز، تاثیر عمیقی بر ادبیات، سیاست و فرهنگ عامه داشته است. مفاهیمی مانند برادر بزرگ، پلیس فکر و دوباره‌نویسی تاریخ که در این کتاب به کار رفته، به واژگانی رایج در فرهنگ عامه تبدیل شده‌اند. این رمان به عنوان هشدار دهنده‌ای در برابر خطرات تمامیت‌خواهی، سرکوب آزادی و کنترل اندیشه تلقی می‌شود. اورول با به تصویر کشیدن جامعه‌ای تاریک و هولناک، خوانندگان را به تفکر در مورد اهمیت آزادی، حقیقت و استقلال فکری وا می‌دارد. اگر شما هم به خواندن داستان و رمان خارجی بخش فانتزی علاقه دارید حتما به دسته‌بندی داستان و رمان خارجی فیدیبو سر بزنید.

جورج اورول، خالق دنیای تاریک 1984

«جورج اورول» George Orwelln نویسنده و روزنامه‌نگار انگلیسی در 25 ژوئیه سال 1903 در هندوستان به دنیا آمد. نام اصلی‌اش «اریک آرتور بلر» بود و در خانواده‌ای از طبقه متوسط کودکی‌اش را گذراند. او در مدرسه‌ای خصوصی دوران ابتدایی‌اش را گذراند و با طبقه‌ی متمول و اشراف آن زمان آشنا شد. او در سال 1922 در سازمان پلیس کشور برمه مشغول به کار شد، در آن زمان این کشور که امروزه آن را بانام میانمار می‌شناسیم، مستعمره‌ی انگلستان بود به همین دلیل این نویسنده پس از پنج سال، کار در این کشور را رها کرد. او پس از بازگشتش به لندن به‌طورجدی نویسندگی را ادامه داد و کتاب‌هایش را بانام «جورج اورول» منتشر کرد. او در همین دوران علاوه‌بر نوشتن داستان‌هایش به تدریس نیز مشغول بود و مدتی را هم در یک کتاب‌فروشی فعالیت کرد. «جورج اورول» در جنگ جهانی نیز به‌عنوان خبرنگار حضور داشت و رویدادها و وقایع را ثبت می‌کرد. او اتفاق‌های جنگ را به رشته‌ی تحریر درمی‌آورد و به‌عنوان یک نویسنده‌ی موفق شناخته شد. «جورج اورول» سال‌های پایانی عمرش درگیر بیماری بود و در 21 ژانویه سال 1950 درگذشت. آپارتمان اورول در لندن، جایی که او 1984 را در آن نوشت، در حال حاضر به موزه‌ای تبدیل شده است که به زندگی و آثار او اختصاص دارد.

جهت مشاهده سایر آثار جورج اورول کلیک کنید.

چرا کتاب 1984 را بخوانیم

رمان 1984 به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار ضدّ اتوپیایی شناخته می‌شود. اورول در این کتاب، تصویری هولناک از جامعه‌ای تمامیت‌خواه را به تصویر می‌کشد که در آن، حزبی قدرتمند به رهبری برادر بزرگ بر تمام جنبه‌های زندگی مردم نظارت و کنترل دارد. در این جامعه، حریم خصوصی به طور کامل از بین رفته و پلیس مخفی به طور مداوم حرکات و افکار مردم را زیر نظر دارد. همچنین، از طریق تلقین و پروپاگاندا، حزب تلاش می‌کند تا افکار و باورهای مردم را کنترل کند. در جامعه‌ی 1984، هویت و فردیت انسان‌ها از بین رفته و آنها به صرف ابزاری در خدمت حزب تبدیل شده‌اند. شکنجه و سرکوب مخالفان، یکی از ابزارهای اصلی حزب برای حفظ قدرت خود است و زبان به ابزاری برای فریب و کنترل مردم تبدیل شده است. حزب از طریق دستکاری زبان و تعریف مفاهیم به گونه‌ای خاص، تلاش می‌کند تا واقعیت را وارونه جلوه دهد و حقیقت را از مردم پنهان کند. اورول در 1984 از تکنیک‌های روایی مختلفی برای روایت داستان و انتقال مفاهیم خود استفاده می‌کند. داستان از دیدگاه وینستون اسمیت روایت می‌شود. این تکنیک به خواننده کمک می‌کند تا با افکار و احساسات وینستون ارتباط برقرار کند و به دنیای او نزدیک شود. اورول از نمادهای مختلفی در رمان خود استفاده می‌کند. برخی از مهم‌ترین این نمادها عبارتند از: برادر بزرگ، پلیس فکر، وزارت حقیقت، دوشاخه و اتاق 101 و همچنین فضای رمان 1984، تاریک و خفقان‌آور است. اورول با ظرافت و مهارت، فضایی را خلق می‌کند که حس اضطراب، ترس و ناامیدی را در خواننده القا می‌کند. 1984 در دنیای امروز نیز اهمیت و اعتبار خود را حفظ کرده است. با وجود اینکه این رمان در سال 1948 نوشته شده، اما مضامین مطرح شده در آن همچنان بسیار مبهم و روزآمد هستند.

در بخشی از کتاب 1984 می‌خوانیم

یک روزِ نورانی و خنک آوریل بود و ساعت‌ها سیزده‌بار می‌نواختند. وینستون اسمیت، برای آن‌که از بادِ گزنده در امان بماند، چانه را به سینه چسبانده بود و تیزوتند از درهای شیشه‌ای «منزلگاه‌های پیروزی» به داخل سُرید؛ هر چند نه آن‌قدر سریع که مانع شود گردبادی از خاک و شن همراهش به درون بِچپَد.

سرسرا بوی کلم پخته و پادری کهنه می‌داد. یک سرش پوستری رنگی به دیوار میخ‌کوب شده بود که به درد نمی‌خورد در داخل به معرض تماشا گذاشته شود چون زیادی بزرگ بود. چیزی را نشان نمی‌داد جز چهره‌ای عظیم، با پهنای بیش از یک متر. سیمای مردی حدوداً چهل و پنج‌ساله، با سبیلِ مشکی و خطوط چهره‌ی خشن و خوش‌ترکیب.

وینستون به طرف پلکان رفت. فایده نداشت آسانسور را امتحان کند. در بهترین ایام هم اغلب کار نمی‌کرد، و فعلاً برق طی روز قطع بود. این هم یکی از صرفه‌جویی‌ها برای تدارکِ «هفته‌ی نفرت» بود.

آپارتمانش طبقه‌ی هفتم بود و وینستون، که سی و نُه سال را رد کرده بود و قوزکِ راستش بر اثر واریس زخم بود، آهسته بالا می‌رفت و تا برسد چند نوبت به خود استراحت داد. در هر پاگرد، مقابل اتاقکِ آسانسور، پوستری که چهره‌ی عظیم را نشان می‌داد از روی دیوار به آدم زُل می‌زد. با ترفندی نقاشی شده بود که به نظرمی‌رسید چشم‌ها به هر طرف که بروی دنبالت می‌کنند. نوشته‌ای زیرش خودنمایی می‌کرد، «برادرِ بزرگ شما را می‌پاید.»

داخل آپارتمان، صدایی دلنشین فهرست ارقامی را که به تولیدِ شمشِ آهن مربوط می‌شدند بلندبلند می‌خواند. صدا از صفحه‌ی فلزی مستطیلی می‌آمد که به آینه‌ای کدر می‌مانست و در دیوارِ سمتِ راست جاسازی شده بود. وینستون دکمه‌ای را چرخاند و صدا ضعیف‌تر به گوش رسید، گرچه کلمات همچنان مشخص بودند. صوتِ این دستگاه (اکران دوربُرد نام داشت) خفیف می‌شد اما هیچ‌جور امکان نداشت کاملاً قطع شود. رفت طرف پنجره. ریز‌نقش بود و شکننده به نظر می‌رسید و روپوش آبی، که یونیفُرم اعضای حزب بود، اندامِ لاغرش را نحیف‌تر جلوه می‌داد. مویش خیلی بور بود و صورتش در حالت عادی هم سرخ‌گون. صابون نامرغوب و تیغ‌های ریش‌تراشی کُند و سرمای زمستان که تازه پایان گرفته بود پوستش را زِبر کرده بود.

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب 1984

اگر شما هم به خواندن رمان و داستان‌های خارجی علاقه دارید پیشنهاد می‌کنیم حتما کتاب‌های زیر را که در فیدیبو در دسترس هستند، مطالعه کنید.

مرد صدساله ای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد نویسنده یوناس یوناسن انتشارات نیلوفر

به خدای ناشناخته نویسنده جان استاین بک انتشارات افق

رنسانس فرقه ی اسسین ها نویسنده الیور باودن انتشارات آذرباد