- از متن کتاب:
«وقتی من درپی اسکندر به سفر رفتم و از شهرهایی مانند پرگامون، افهسوس و پرگ در ترکیهه کنونی دیدن کردم، پی بردم که اکثر بناهای آن دوران ناپدید شدهاند. اما بدون استثنا، ویرانههای دو گونه بنایا دستکم بخشهایی از آنهاهمچنان پابرجا مانده بودند: تئاترها و کتابخانهها. اینها بناهایی بودند که بیشترین منابع مالی صرف ساختنشان شده بود که خود سندی دال بر اهمیت زیاد آنهاست. هردوی آنها به ادبیات مربوط بودند. کتابخانهها محلی بودند که ادبیات در آنها حفظ میشد و کتابداران در آنجا متنهای مهم را نسخهبرداری میکردند یا تعلیقاتی بر آنها مینوشتند. تئاترها نیز وقف آن شده بودند که جهان هومر را به مخاطبان آن عصر عرضه کنند. تئاترهای هلنی تا سقف ۲۵ هزار تماشاگر را در خود جای میدادندتماشاگرانی که جمع میشوند برای دیدن داستانهای کهن هومری که تراژدینویسان بهروزشان کرده بودند. اسکندر چنان شیفتهه تئاتر بود که در طول لشکرکشیهایش به شرق کسانی را پی نمایشها و بازیگران میفرستاد تا او و لشکریانش را سرگرم کنند.
مهمترین خدمت اسکندر به ادبیات در مصر صورت گرفت. اسکندر، پس از فتح این کشور در ابتدای کشورگشاییاش، به خدایان مصری ادای احترام کرد و عنوان فرعون را پذیرفت. یونانیان عموماً فرهنگ و نظام نوشتاری پیچیدهه مصری را، که نمیتوانستند از آن سر درآورند، بهعنوان منبعی از خرد باستانی میستودند. اما حتی در مصر نیز نرمش اسکندر دربرابر فرهنگ محلی محدودیتهایی داشت. مهمترین اقدام اسکندر درخصوص یونانیکردن مصر نیز طبق معمول تحتتأثیر هومر صورت گرفت. اسکندر که رؤیای قطعهای از ایلیاد هومر را در سر میپروراند که در آن به مناسبترین مکان اشاره شده بود تصمیم به بنانهادن شهری جدید گرفت.
در تضاد با شهرهای قدیمی مصر که در خشکی واقع شده بودند، اسکندریه کنار دریا قرار داشت و برای سفرهای دریایی و تجارت طراحی شده بود. این شهر شامل یک بندرگاه طبیعی بزرگ در یک سو و یک دریاچه و آبراههایی میشد که در سوی دیگرش به نیل متصل میشدند و دارای نقاط کافی برای احداث بارانداز بود. در مرکز این شهر، ساختمانهایی پرصلابت قرار داشتند که بازنمای آرمانهای فرهنگ یونانی بودند. مدرسهای هم بود که در آن شاگردان با مطالعهه آثار هومر زبان یونانی میآموختند. درکنار مدرسه، ورزشگاهی ساخته بود و آنطور که ادعا میشود در آن تالاری ستونبندیشده، با طولی بالغ بر ۱۸۰ متر، برای تمرین و مباحثه قرار داشت. و البته که یک تئاتر بزرگ هم در این شهر بنا شده بود.»