کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر اثر هاینار کیپهارت‌

کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر نمایش‌نامه‌ای با زاویه نگاه متفاوت نوشته هاینار کیپهارت است که توسط نشر آوانامه منتشر شده است. این کتاب به زندگی و محاکمه جنجالی رابرت اوپنهایمر، فیزیکدان مشهور و پدر بمب اتم، می‌پردازد. در این کتاب با روایت تاریخی صرف از زندگی و سرگذشت اوپنهایمر مواجه نیستید، بلکه نویسنده تلاش کرده است تا کاوشی عمیق در علم، اخلاق و سیاست داشته ‌باشد و زندگی این فیزیکدان را با تمام جنبه‌هایش توصیف کند. نمایش‌نامه با برداشتی دقیق از مستندات تاریخی، ماجرای لغو مجوز امنیتی اوپنهایمر و اتفاقات پس از ساخت بمب هیدروژنی در دهه ۱۹۵۰ میلادی را به تصویر می‌کشد.

این اثر در حقیقت یک درام مستند است که با استفاده از اسناد واقعی دادگاه و جلسات امنیتی اوپنهایمر نوشته شده است. کیپهارت در این کتاب مسیر زندگی خصوصی، علمی و سیاسی اوپنهایمر را پی می‌گیرد و تصویری واقع‌گرایانه و انسانی از این شخصیت می‌سازد. کتاب صوتی این اثر با گویندگی گروهی حرفه‌ای شامل مهبد قناعت‌پیشه و آرمان سلطان‌زاده برای دوستداران کتاب صوتی ضبط شده است؛ ضمن این‌که در ضبط این کتاب ترجمه نجف دریابندری مورد استفاده قرار گرفته است.

خلاصه کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر نوشته هاینار کیپهارت

محتوای اصلی کتاب حول محور جلسات هیئت امنیت انرژی اتمی آمریکا در سال ۱۹۵۴ می‌چرخد. در این جلسات، زندگی خصوصی، عقاید سیاسی، و قضاوت‌های اخلاقی اوپنهایمر به‌طور موشکافانه زیر ذره‌بین اعضا قرار گرفتند تا در باره صلاحیت امنیتی او تصمیم‌گیری شود. نمایش‌نامه با جزئیات جذاب، دیالوگ‌ها و شهادت‌های کلیدی این محاکمه را به‌خوبی بازسازی کرده است.

کتاب به‌طور همزمان از دو منظر به داستان نگاه کرده است؛ از یک سو، اوپنهایمر را نشان می‌دهد که درگیر عذاب وجدان ناشی از ساخت سلاح اتمی است و از سوی دیگر، بازی‌های سیاسی و حواشی ایدئولوژیکی را نشان می‌دهد که در جریان جلسات محاکمه اپنهایمر وجود دارد. در کل این نمایش‌نامه را می‌توان یک تحلیل روانشناختی و سیاسی از زندگی یکی از برترین دانشمندان قرن در یکی از عجیب‌ترین بزنگاه‌های تاریخ جهان دانست. این کتاب با وفاداری به اسناد تاریخی، خواننده را به یک قضاوت دشوار دعوت می‌کند: آیا اوپنهایمر یک خائن بود که امنیت آمریکا و جهان را به خطر انداخت؟

معرفی نویسنده کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر، هاینار کیپهارت

هاینار کیپهارت یکی از نمایشنامه‌نویسان و فیلمنامه‌نویسان آلمانی است. بسیاری او را به‌دلیل نوشتن نمایش‌نامه معروف قضیه رابرت اوپنهایمر می‌شناسند، چراکه با ترکیب هنر نمایش و واقعیت‌های تاریخی، توانسته‌ است یکی از پیچیده‌ترین و جنجالی‌ترین پرونده‌های قرن بیستم را در این کتاب به‌شکلی جذاب نقل کند. هاینار کیپهارت در دهه شصت و هفتاد میلادی نمایش‌نامه‌ها و فیلم‌نامه‌های زیادی نوشت و به جوایزی هم دست پیدا کرد، ولی همچنان معروف‌ترین اثرش کتاب قضیه اوپنهایمر است.

چرا باید نمایشنامه قضیه رابرت اوپنهایمر را بشنویم؟

اشتباه نیست اگر بگوییم کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر فرصتی است برای روبه‌روشدن با یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اخلاقی دوران شما. این‌که علم تا کجا باید پیش برود؟ یا این‌که دانشمند چقدر مسئول پیامدهای کشفیاتش است؟ این نمایشنامه فرصتی است تا با یک نگاه بی‌طرف، اتفاقات منجر به کشف بمب اتم را ببینید و با رویکردی انسانی با زوایای مختلف آن درگیر شوید.

کیپهارت مسیر روایی کتاب را نه با مقاله‌نویسی یا گزارش خشک، بلکه با روایتی زنده و شخصیت‌محور پیش می‌برد؛ ضمن این‌که از مستندات تاریخی و گزارش‌های محاکمه اوپنهایمر هم به‌خوبی استفاده می‌کند. همین سبک باعث می‌شود تا علاقه‌مندان به تاریخ علم و ادبیات و حتی دوستداران سیاست هم از این کتاب لذت ببرند. نسخه صوتی کتاب هم که توسط مهبد قناعت‌پیشه و آرمان سلطان‌زاده و دیگر گروه گویندگان روایت شده است، این لذت را برای شنوندگان کتاب‌های صوتی دوچندان کرده است.

 کتاب نمایشنامه قضیه رابرت اوپنهایمر به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟

نویسنده در این کتاب با رویکردی انسانی و بی‌طرف سرنوشت یکی از پرحاشیه‌ترین شخصیت‌های علمی قرن بیستم را بررسی و توصیف کرده‌است. از این رو این کتاب برای تمام کسانی که به نمایشنامه و ادبیات داستانی مبتنی بر واقعیت علاقه دارند، جالب و خواندنی خواهد بود. دوستداران علم و شخصیت‌های علمی یا کسانی که به تاریخ جهان علاقه دارند هم می‌توانند در فهرست مخاطبین این کتاب قرار بگیرند.

مطالعه این کتاب احتمالا برای علاقه‌مندان به تحلیل‌های اخلاقی و فلسفی هم جالب است؛ زیرا متن نمایشنامه به‌خوبی عواقب پیشرفت علمی و پیامدهای انسانی آن را از منظر اخلاقی بررسی می‌کند. فضای درام، شخصیت‌پردازی چند لایه و بازنمایی فضای سیاسی دهه‌های میانی قرن بیستم هم از دیگر ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر است که بسیاری از خوانندگان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بخش‌هایی از کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر

کتاب با صحنه‌هایی از جلسات محاکمه رابرت اوپنهایمر بعد از امتحان بمب اتم آغاز می‌شود. برای اینکه بیشتر با فضای روایی نمایش‌نامه آشنا شوید، بخش کوتاهی از آن در ادامه آورده شده است:

صحنه اول

اتاق ۲۰۲۲

یک اتاق دفتر کوچک زشت؛ دیوارهای چوبی که با گل سفید رنگ شده است. اتاق به‌منظور اجرای تحقیقات موقتا مبله شده است. روی سکو، ته صحنه یک میز و سه صندلی راحتی چرم سیاه برای اعضای هیئت گذاشته شده. پشت آن‌ها روی دیوار پرچم آمریکا آویخته است. جلوی سکو، پایین، تند نویس‌ها پشت بساطشان نشسته‌اند. طرف راست، راب و رولندر وکلای کمیسیون نیروی اتمی مشغول وررفتن با توده اسناد هستند. روبه‌روی راب و رولندر روی یک سکو، میز و صندلی وکلای اوپنهایمر گذاشته شده است. جلوی سکو پایین یک نیمکت چرمی کهنه قرار دارد. جی رابرت اوپنهایمر از در جانبی دست راست وارد می‌شود. دو نفر و کلایش همراه او هستند. یک منشی او را از وسط صحنه به‌طرف نیمکت هدایت می‌کند. وکلای او بساطشان را پهن می‌کنند. اوپنهایمر دم و دستگاه پیپش را زمین می‌گذارد و می‌آید جلو دم چراغ‌های پای صحنه می‌ایستد.

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب

اگر از شنیدن کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر لذت برده‌اید، شاید گوش‌دادن به این کتاب‌ها هم برایتان لذت‌بخش باشد:

1.     کتاب صوتی وقتی نیچه گریست، آوانامه

2.     کتاب صوتی چشم‌هایش، آوانامه

3.     کتاب صوتی جنایت و مکافات، آوانامه