کتاب از آموزش عالی کلاسیک به آموزش عالی الکترونیکی نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

بشر در هزاره‌های گذشته همواره تلاش داشته از دانش و فناوری برای فهم خویشتن و دنیای پیرامون خود و همچنین تغییراتی چند در طبیعت استفاده کند تا بتواند بر مشکلات فکری و روانی و طبیعی و بشری غلبه کند. در این راه بس طولانی بسیار اندیشه‌ها به میدان آمده و بسیار میدان‌داری کرده‌اند. تولد علوم عقلی در هزاره‌های قبل تا حد بسیار زیادی برای تعدیل این میدان‌داری‌ها و معقول‌سازی دعاوی مدعی معرفت بوده است؛ راهی که هنوز هم ادامه دارد. در تمام این هزاره‌ها آموزش راه انتقال دستاوردهای علمی و عقلی و فناوری نسل‌های حاضر و قبلی به نسل‌های بعد بوده است. آدمی بارها چرخ را از نو اختراع کرده اما صدها و شاید هزاران بار بیش از آن جلوی ابداع و ساختن دوباره چرخ را گرفته است. این فهم جهانی که از دو بازوی آموزش و تعاملات علمی و فناوری بین‌المللی برخوردار بوده است به اقوام و ملت‌ها و کشورها کمک کرده تا از تجربیات گذشتگان و هم‌نوعان خود در اقصا نقاط جهان استفاده کنند. این فهم با توسعه رفت و آمدها و متنوع شدن راه‌های ارتباطی و توسعه دانشگاه‌ها و مراکز علمی عالی معتبر در کشورهای مختلف سرعت یافته است تا آنجا که امروزه تصور دنیای بدون ارتباطات و تعاملات علمی و فناوری میان دانشگاه‌ها و بنگاه‌های معتبر اقتصادی و خدماتی و دولت‌ها و به اشتراک گذاشتن دستاوردهای پژوهشی و آموزشی شرکت‌های خصوصی و دولتی و پارک‌های علم و فناوری محال نموده است. این موضوع که با انقلاب ارتباطات در نیم سده گذشته تحولی تاریخی به چشم دیده است، این بار در آستانه انقلاب صنعتی چهارم به دیگرگونه شکلی تحول یافته و خواهد یافت. انقلاب صنعتی چهارم با ارکان مستقل- مرتبط خویش شامل کلان داده‌ها، اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی این بار از دیوارهای دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی فراتر رفته و جای پای خود را در همه حوزه‌ها، از صنعت و خدمات گرفته تا محیط زیست و مدیریت‌های شهری و روستایی و فراتر از آن، در فضا به نمایش گذاشته است؛ فرایندی رو به رشد و توسعه که به‌زودی علاوه‌بر تعطیلی بسیاری از مشاغل قدیمی و تعریف بیش از پنج میلیون شغل جدید،‌ پای ربات‌ها را به تمامی عرصه‌های اداری- مدیریتی و شغلی و خانوادگی و نظامی و غیره باز می‌کند و به رسمیت شناختن آن‌ها به‌مثابه همزادهای آدمیان را الزام می‌کند.