سعی مؤلف در این کتاب این بوده است که از حیات و احوال و افعال فارابی در طول زندگی و تاثیری که بر فیلسوفان پس از خود نهاده با رویکردی تاریخی و تحلیلی و قراردادن شخصیت فارابی در متن تحولات زمانه خویش تا حد امکان نزدیک به واقع زندگی نامهای از مؤسس فلسفه اسلامی و یا معلم دوم ترسیم نماید.
این نوشتار نخست با تأکید بر نقش فارابی بر احیای حکمت باستانی و کلاسیک در هیئتی جدید و متناسب با اهداف و ظرفیتهای موجود در فرهنگ اسلامی و نیازهای جامعه روز، تصویری از این تلاش را عرضه میدارد و سپس در دو بخش مجزا، اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی عصر فارابی را به دست میدهد. پس از آن، منابع سرگذشت فارابی معرفی میشوند و از میان آنها، منابعی که میتوانند چهرهای معقول و نزدیک به واقع از فارابی به دست دهند انتخاب و گفتهها و اقوال آنها بیان میشوند.