کتاب «مردگان زرخرید» اثر نیکلای گوگول، نویسنده مشهور و بنیانگذار سبک رئالیسم انتقادی روسیه است.
این کتاب که مشهورترین اثر اوست به نام «نفوس مرده» نیز در ایران شناخته میشود.
او در این کتاب انتقادات تند و تیزی به طبقه مرفه روسیه و غربزدگی آنها مطرح میکند. نکته بارز روایت در این اثر همچون دیگر آثار گوگول این است که در بخشهایی از کتاب به جای روایت داستان به سخنرانی و دردل درباره موضوع اصلی میپردازد.
نکتهای که به نظر خوانندگان امروزی شاید کمی عجیب به نظر برسد.
آنچه نثر گوگول را از دیگر نویسندگان همنسلاش متمایز میسازد، بازیهای زبانی و زیبای اوست.
اما این کتاب در صفحات پایانی خود دچار سرنوشتی عجیب شد، نیکولای در روزهای پایانی عمرش با کشیشی ملاقات کرد که به شدت تحت تاثیر آموزههای مذهبی او قرار گرفت و بخشی از این کتاب را سوزاند!