علوم قرآنی اصطلاحی است که دربارهی مسائل مرتبط با شناخت قرآن و جنبههای مختلف آن به کار میرود. هدف علوم قرآنی شناخت دانشهای مرتبط با قرآن نظیر قرائات قرآنی، شان نزول آیات، تاریخگذاری قرآن، بلاغت آیات، تفسیر، تجوید و حدیث است. برخی از این گرایشها از دیرباز وجود داشته است و برخی از آنها مانند هرمونتیک مبحث نوینی در علوم قرآنی است. ضرورت مطالعهی علوم قرآنی در شناخت عمیق آیات قرآنی و اثبات کلام الهی است. زیرا تا این اصل پذیرفته نشود، خواندن آن بیمورد است. به وسیلهی این علم میتوان به حقیقی بودن آیات پی برد و مفاهیم عالی قرآن را استخراج کرد.
علوم قرآنی را نباید با معارف قرآنی اشتباه گرفت. در علوم قرآنی با شناخت قرآن کریم و شئون مختلف آن سروکار داریم اما در معارف قرآنی کاملا با محتوا و مطالب درونی قرآن درگیر هستیم و میتوان آن را نوعی تفسیر موضوعی تلقی کرد.
علوم قرآن و حدیث - الهیات و معارف اسلامی به صورت تخصصی در دانشگاههای ایران تدریس میشود. دانشجویان در این رشته، مهارتهای تفسیر قرآن کریم، منطق، تاریخ و محتوای علم حدیث و ... را میآموزند. دانشگاههای متعددی نظیر دانشگاه تهران، دانشگاه اصفهان، شاهد، شهید باهنر، شهید چمران و ... این رشته را ارائه میدهند. از معتبرترین دانشگاههای این حوزه، دانشگاه علوم و معارف قران کریم و دانشکده علوم قرآنی قم است.
مهمترین کتابهای علوم قرآنی و معرفی بزرگان این رشته
در میان آثار موجود در حوزهی کتابهای علوم قرآنی، میتوان به دوکتاب البرهان و الاتقان اشاره کرد. کتاب البرهان فی العلوم قرآن تالیف امام بدرالدین محمد بن عبدالله بن بهادر زرکشی، از علما و دانشمندان برجسته قرن هشتم است. اثر دیگر کتاب الاتقان تالیف جلالالدین عبدالرحمان سیوط است. تخصص او در حوزهی علوم حدیث، تفسیر و دیگر علوم اسلامی است. این عالم برجسته بیش از 200 کتاب در حوزه علوم قرانی را به رشته تحریر درآورده است.
دانشمندان شیعه در توسعه و پیشرفت علوم قرآنی تلاشهای بسیاری کردهاند. محمد هادی معرفت از عالمان برجسته و پژوهشگر علوم قرآنی است. او در حوزه تفسیر و علوم قرآنی آثار متعددی را از خود بهجا گذاشته است. محمدمهدی رکنی یزدی استاد زبان و ادبیات فارسی و قرآن پژوه از دیگر اندیشمندان حوزه علوم قرآنی است که آثار با ارزشی را در این رشته منتشر کرده است.
فیدیبو آثار ارزشمندی را در رشتهی علوم قرآنی و گرایشهای مرتبط در اختیار علاقمندان قرار داده است. شما میتوانید کتاب علوم قرآنی، درسنامه علوم قرآنی، قرآن کریم، تفسیر و ... را در نسخهی الکترونیکی و صوتی از فیدیبو خریداری کنید و با دانلود کتاب علوم قرآنی، در زمانهای مورد نیاز به آنها به آسانی دسترسی پیدا کنید.
از آثار پرطرفدار علوم قرآنی در فیدیبو میتوان به کتابهای زیر اشاره کرد: