کتاب تفسیر قرآن نشر انتشارات موسسه فرهنگی هنری کتاب مرجع

کتاب حاضر متشکل از چهارده بخش است. بخش یک به کلیات مبحث تفسیر می‌پردازد و پس از توضیحات واژه‌شناختی، معنای اصطلاحی «تفسیر» را می‌شناساند. در ادامه به موضوع تفسیر و تأویل و نسبت این دو می‌پردازد و سپس ضرورت و اهمیت تفسیر قرآن را نشان می‌دهد. شرایط و آداب تفسیر، تفسیر به رأی، و مراحل و اقسام تفسیر موضوعات دیگری است که در بخش کلیات مطرح می‌شود. در بخش‌های دو تا پنج از منظری تاریخی دوران اولیه تفسیر قرآن طرح می‌شود و به‌ترتیب درباره تفسیر پیامبر، تفسیر اهل بیت، تفسیر صحابه و تفسیر تابعین سخن می‌رود. بخش‌های شش تا یازده به معرفی رویکردهای گوناگون در تفسیر قرآن اختصاص دارد و به‌ترتیب به این موضوعات می‌پردازد: تفسیر مأثور، تفسیر ادبی، تفسیر فقهی، تفسیر عقلی - کلامی، تفسیر عرفانی، تفسیر علمی. روشن است که این موضوعات چه دامنه گسترده‌ای از مباحث تفسیری را در برمی‌گیرد. «تفسیر و گرایش‌های تفسیری جدید» عنوان بخش دوازده است که به تفسیرنویسی مسلمانان در دوره جدید (دوره مواجهه جهان اسلام با جهان غرب) می‌پردازد؛ آنچه این تفسیرنویسی را از تفسیرنویسی قدیم متمایز می‌کند، اهداف و موضوعات و روش‌های آن است، که به‌ویژه در زمینه تجددخواهی جهان اسلام قابل درک است. بخش سیزده «پژوهش‌های تفسیری در جهان اسلام» نام دارد؛ این بخش نه به خود تفسیر، بلکه به پژوهش‌هایی می‌پردازد که محققان مسلمان درباره تفسیر انجام داده‌اند، اعم از اصول و قواعد تفسیر، مفسران و تفاسیر آنان، و تحلیل و نقد روش‌های تفسیری. و نهایتاً بخش چهارده با عنوان «خاورشناسان و تفسیر» که آغاز مطالعات قرآنی غربیان را به ردیه‌نویسی کشیشان مسیحی بر اسلام برمی‌گرداند