گزاف نیست اگر گفته شود در میان رهبران انقلاب اسلامی و معماران نظام جمهوری اسلامی، در فهم اهمیت، جایگاه و نقش تشکل و تحزب در حرکت به سوی جامعه ای که آرمان های مردم در آن تبلور پیدا کند، شهید آیت الله دکتر بهشتی گوی سبقت را از دیگران ربوده بود. وی که ضرورت کار تشکیلاتی را طی بیش از سی سال تجربۀ فعالیت اجتماعی و سیاسی آزموده بود، به همراه تعدادی دیگر از همفکران خود، ماه ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران در سال ۱۳۵۷، دست بکار ایجاد تشکلی شد که سرانجام در ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ با نام «حزب جمهوری اسلامی» اعلام موجودیت کرد.