کتاب صوتی اَبَر ابله

از ادبیات داستانی اسکاندیناوی به ویژه نروژ تاکنون رمان‎های چندانی به فارسی ترجمه نشده، آن‌هایی هم که ترجمه شده‌اند، خیلی قدرتمند نبوده‎اند که چندان درخور بررسی بوده باشند. شاید بتوان گفت نروژی‎ها به جز "کنوت هامسون" رمان نویس قابل دفاعی نداشته اند. یوستین گاردر هم که با دنیای سوفی در ایران مطرح شد، بیشتر به دلیل جنبه های فلسفی این اثر بود، نه برای ویژگی‌های ادبی آن. این برای اولین بار است که اثری از «اِرلند لو» نویسنده‎ی معاصر نروژی رمانی ترجمه می‌شود و رمانی که نشان می‎دهد، آثار این نویسنده، ارزش بیشتر خوانده و شناخته شدن را دارند. ارلند لو در رمان"ابر ابله" فضای یک دست و شفافی را به تصویر کشیده. حوادث داستانی‎اش را خیلی ظریف و به هم پیوسته کنار هم چیده است و روایت قهرمان رمان بسیار صمیمی و باورپذیر ااز کار در آمده. نویسنده در داستانش با لحنی صمیمی و بیانی موجز، به مسائلی هستی‎شناسانه پرداخته در واقع و با نگاهی ساده به روایت مسائل پیچیده‎ای پرداخته که حرف زدن راجع به آنها الفبای خاصی را می طلبد. فضایی که اِرلند لو از نروژ به دست می‌دهد. کشوری در آرامش و سکوت است، این سکوت در تمام نقاط داستان مشهود ملموس بوده و تا انتهای داستان نیز بر آن حاکم است یعنی تا آنجا که شخصیت داستان به آمریکا سفر می‎کند. بعد از رفتن او به نیویورک فضای داستان رنگ و بوی دیگری گرفته و به گونه ای شلوغ و بی بند و بار بجلوه می‎کند. داستان شخصیت‎های محدودی دارد و نویسنده تنها بنا به ضرورت و در شرایطی که برای خلق موقعیت‎ها و فضا‎های داستانی‎اش نیاز دارد، آنها را وارد داستان کرده و بعد از انجام کارکرد مورد نظر، آنها را به سرعت از قصه‎ی اصلی دور می‎کند. خلوت بودن فضای داستان بیش از هر چیز به تنهایی قهرمان داستان تاکید دارد. مهمترین شاخصه‎ی "ابر ابله" تنها بودنش است. تا آنجا که به نظر می‎رسد در جهانی که پیش روی‎مان قرار دارد، او تنها جنبنده‎ست که وجود دارد. اما ابر ابله برای فرار از تنهایی و انزوایش به اشیاء پناه می‎برد و خود را با آنها م‎ شناساند. ارلند لو به خوبی از اشیاء در داستانش استفاده کرده، از منظر درون‎مایه با پرداختن به اشیاء، طنزی ساخته دال بر منسوخ شدگی روابط بین انسانها و پناه بردن قهرمانش به اجسام: دوچرخه، فکس، بشقاب پرنده، میخ و چکش و توپ که در این جهان او را از تنهایی نجات می‎دهند. ابر ابله از تنهایی نمی‎ترسد، بلکه از افکاری که در تنهایی به او هجوم می‎آورند، گریزان است.در مقابل دیوار می ایستد و با ضربه زدن به توپ خود را تخلیه‎ی فکری می‎کند یا صبح و ظهر و شب چکش کاری کرده و از این فعالیت یکنواخت، لبریز از شادمانی شده که دیگر فکر و خیالی به سراغش نمی‎آید. هر چند افکارش به جز مواردی که مربوط به فلسفه شناخت خود یا جهان است، مابقی هیچ یک شهود پیدا نمی‎کنند و مخاطب چیزی از افکار و عقاید او یا حتی نشانه‎هایی از آنها نمی‎بیند. تنها انسان رمان، فقط حضور دارد و سعی دارد از حضورش لذت ببرد. نویسنده از منظری داستانی از اجسام استفاده‎ی زیرکانه‎ای برای روایت قصه‎ی اصلی کرده. به گونه‎ای که دستگاه فکس از ابتدا تا انتهای داستان ابزار نجات دهنده‎ی نویسنده است، برای پیاده کردن ایده‎هایش در قالب داستان. هر جا که نویسنده خواسته روایتش را از نقطه‎ای به نقطه‎ای دیگر ببرد، دستگاه فکس به کمکش می‎آید و نوشته‎ای از طرف کسی ادامه‎ی داستان را شکل می‎دهد: وارد آپارتمان برادرم می شوم، می بینم کیم یک فکس بسیار طولانی برایم فرستاده است. احتمالن طولش سی متر است و یک مطلب را صد ها بار تکرار کرده است: ترسی نداشته باش.