کتاب ننه دلاور و فرزندان او نشر نیلوفر

نمایشنامه بخشی جدانشدنی از ادبیات هر کشور است. گاهی خواندن نمایشنامه‌ای کوتاه می‌تواند اطلاعات مهم‌تری از یک ملت به شما بدهد تا مثلا زمانی که یک رمان بلند را می‌خوانید. نمایشنامه خوانی با توجه به این نکات ریز و مهم بیشتری از رمان و داستان کوتاه دارد مدت‌هاست که از سبک خوانش کتاب‌خوان‌ها به دورافتاده است.

چرا باید این کتاب را خواند؟

کتاب ننه دلاور و فرزندان او یکی از مهم‌ترین آثار نمایشی برتولت برشت است. در میان آثار برشت این کتاب ازنظر شهرت بعد از کتاب زندگی گالیله قرار دارد. عنوان دوم این کتاب «گزارش جنگ‌های سی سال» نام دارد و به همین دلیل است که مترجم این اثر اشاره کوتاهی به داستان این جنگ داشته است.

درباره کتاب ننه دلاور و فرزندان او اثر برتولت برشت

کتاب ننه دلاور و فرزندان او نوشته برتولت برشت است. او این نمایشنامه را بین سال‌های 1938 و 1939 نوشت و این نمایشنامه برای نخستین بار در سال 1941 در زوریخ به روی صحنه رفت. مصطفی رحیمی در ابتدای کتاب درباره‌ی این اثر می‌نویسند: «ننه دلاور و فرزندان او یکی از مشهورترین نمایشنامه‌های برشت است. این اثر را پاره‌ای از منتقدان «چکیده افکار برشت» و بعضی شاهکار او دانسته‌اند. عده‌ای نیز با عنوان «بزرگ‌ترین نمایشنامه ضد جنگ» از آن یادکرده‌اند. او همچنین درباره‌ی جنگ‌های سی‌ساله می‌نویسد: «اشاعه افکار جدید از طرفی، که فن چاپ کمک شایانی به آن کرد، و فساد کشیشان و روحانیان از طرف دیگر، موجب شد که در قرن شانزدهم میلادی وحدت جهان مسیحی متزلزل شود و مذاهب جدیدی در دین مسیح پدید آید. این امر دو نتیجه مختلف به بار آورد.

نخست گروهی از دهقانان به تصور این‌که مذاهب تازه پشتیبان آن‌هاست بر ضد ستمگران عصر شوریدند، اما رهبران مذاهب جدید به‌نوبه خود پاپ‌های دیگری شدند و از مردم روی برتافتند. چنان‌که لوتر اصلاح‌کننده دین مسیح فتوا داد که اگر زبردستان زشت‌کار و بیدادگر هم باشند، زیردستان نباید سرکشی کنند. و نیز می‌گفت که دهقان‌های شورشی را، به هر وسیله‌ای که پیش آید، باید از میان برداشت و قتل عام کرد؛ زیرا هیچ‌چیز مسموم‌کننده‌تر و زیان‌بارتر و شیطانی‌تر از یک فرد شورشی وجود ندارد. لوتر می‌گفت که قتل دهقانان سرکش چون کشتن سگ هار امری واجب است، زیرا اگر چنین کسی نابود نشود به آدمیان حمله خواهد کرد و زمین‌ها را متصرف خواهد شد. نتیجه آن شد که تنها در ایالت آلزاس هیجده هزار دهقان به دست ستمکاران خفه شدند. نتیجه دیگر تفرقه مذهبی، جنگ طویلی بود که در اوایل قرن هفدهم در اروپا به وجود آمد. این جنگ که از سال ۱۶۱۸ تا ۱۶۴۷ به طول انجامید به جنگ‌های سی‌ساله مشهور است.»

خلاصه داستان ننه دلاور و فرزندان او

داستان ننه دلاور و فرزندان او درباره‌ی فروشنده‌ی دوره‌گردی است که هر چیزی را که دستش بیاید می‌خرد و می‌فروشد به‌ویژه اسباب و وسایلی که به درد سربازها می‌خورد. ننه دلاور بر این باور است که سربازان نمی‌توانند راحت ازاینجا به آنجا بروند و به همین دلیل مشتریان خوبی برای او به‌حساب می‌آیند. ننه دلاور سه فرزند هم دارد که این فرزندان باوجوداینکه از پدر متفاوت هستند کنار مادرشان زندگی می‌کنند و او را کمک می‌کنند.

در بخشی از کتاب ننه دلاور و فرزندان او می‌خوانیم

سرجوخه: نمی‌شناسمش برای چه اسمش را گذاشته‌اند دلاور؟

هر دو پسر:(با هم) برای این اسمش را گذاشته‌اند دلاور که ترسیده دارایی‌اش را از دست بدهد و با پنجاه‌تا قرص نان که توی گاری‌اش بوده، از خط آتش توپخانه گذشته است.

ننه دلاور: نان‌ها داشت کیک می‌زد. وقت هم کم بود. چاره‌ای غیرازاین نداشتم.

سرجوخه: شوخی موقوف! ورقه‌هایت را بیاور بیرون.

دلاور:(داخل یک قوطی فلزی را می‌کاود و از گاری پایین می‌آید.) بفرمایید! این هم تمام ورقه‌های من، سرکار. این یکی یک کتاب دعاست، سالم و بی‌عیب، برای پیچیدن خیار. این‌یکی هم نقشه ولایت مراوی. خدا کند روزی گذارم بیفتد به آنجا، والا نقشه به درد موش‌ها می‌خورد. این نوشته لاک و مهرشده هم نشان می‌دهد که اسبم مشمشه ندارد. حیوان زبان بسته مرد. پانزده «فلورن» می‌ارزید، مال خودم نبود. خدا را شکر. این ورقه‌ها بس است؟

سرجوخه: الکی نخواه به من قالب بکنی. حقت را کف دستت می‌گذارم. خوب می‌دانی که باید ورقه عبور داشته باشی.

دلاور: با من مؤدب صحبت کنید. جلو روی بچه هام که هنوز از دهانشان بوی شیر می‌آید، به من نگویید که می‌خواهم به شما قالب کنم. من با جنابعالی طرف نیستم. در هنگ دوم من فقط یک ورقه عبور دارم، آن هم قیافه نجیب و معصومم است. حالا اگر شما نمی‌توانید این خط را بخوانید، تقصیر من نیست. برای خاطر شما نمی‌توانم مهر به صورتم بزنم.

مأمور سربازگیری: سرکار، گمان می‌کنم این زن از آن ماجراجوها باشد. تو قشون انضباط می‌خواهند. 

دلاور: خیر، تو قشون آش می‌خواهند!

سرجوخه: اسمت چیه؟

دلاور: آنا فیرلینگ.

سرجوخه: خیلی خوب. پس اسم خانوادگی همه اینها فیرلینگ است؟

دلاور: برای چی؟ اسم خانوادگی من فیرلینگ است. نه آن‌ها.

سرجوخه: گمان کردم این‌ها بچه‌های تو هستند.

دلاور: کاملاً درست است. ولی این مطلب دلیل نمی‌شود که همه آن‌ها یک اسم خانوادگی داشته باشند.

درباره نویسنده

برتولت برشت نمایشنامه‌نویس، شاعر، فیلسوف و کارگردان مشهور آلمانی، متولد ده فوریه سال 1898 است. برتولت برشت را یکی از تأثیرگذارترین نمایشنامه‌نویس‌های تاریخ می‌دانند. او شعر سرودن را زمانی که تنها پانزده سال داشت آغاز کرد. او نخستین سروده‌هایش را بین سال‌های 1914 تا 1917 در نشریات محلی منتشر می‌کرد. برشت در جوانی، سال‌هایی را در جبهه جنگ گذرانده، او در آن دوران هم هم‌سنگرهایش را جمع می‌کرد و برایشان شعر می‌خواند.

برشت را مشهورترین نمایشنامه‌نویس بعد از ویلیام شکسپیر می‌دانند، این نویسنده با مطرح کردن فلسفه‌ای جدید، تاریخ تئاتر را وارد نقطه‌ی جدیدی کرده است. این نویسنده، برخلاف ارسطو، معتقد بود که لازم است تماشاچیان در تئاتر آگاه باشند که مشغول تماشای تئاتر هستند و به همین دلیل بود که برشت در نمایشنامه‌هایش دائما پرده‌ی چهارم (بین بازیگر و تماشاچی) را می‌شکند و به تماشاچیان هشدار می‌دهد که آن‌ها مشغول تماشای یک اثر هنری هستند و همه‌ی آن چیزی که دارند می‌بینند تخیل نویسنده است و واقعیت ندارد.

یکی دیگر از مهم‌ترین تأثیرات برشت، شعرهای نمایشی او بودند که در نمایشنامه‌های او حضور داشتند. این شعرها اکثراً درون‌مایه طنز داشتند اما طنازی برشت باعث نمی‌شد که از انتقاد بپرهیزد، او در شعرهایش مسائل مهمی را مطرح می‌کرد.  برتولت برشت در چهاردهم ماه اوت سال 1956 براثر سکته‌ی قلبی درگذشت.

ترجمه کتاب ننه دلاور و فرزندان او به فارسی

نام برتولت برشت آن‌قدر بزرگ و مشهور است که مترجمان بزرگ و زیادی به سراغ ترجمه آثار او رفته‌اند. استاد حمید سمندریان، عبدالرحیم احمدی و مصطفی رحیمی تعدادی از مترجمان آثار برتولت برشت هستند.

مصطفی رحیمی جامعه‌شناس، نویسنده و مترجم ایرانی متولد 1305 در اصفهان است. او در دهه‌ی چهل شمسی آثار مهمی را به فارسی برگرداند و سهم انکارناپذیری در معرفی نویسندگان بزرگی چون برشت، سارتر و کامو به فارسی‌زبانان داشت. او در 9 مرداد 1381 درگذشت.

این کتاب برای چه کسانی مناسب است؟

خواندن این کتاب به همه‌ی طرفداران ادبیات آلمان پیشنهاد می‌شود. این کتاب یکی از شاهکارهای ادبی برتولت برشت است و خواندن آن سبب می‌شود تا با ادبیات برشت و سبک تئاتر او آشنا شوید. این کتاب همچنین یکی از بهترین نمونه‌های ادبی ادبیات ضد جنگ است.

آنچه در بالا خواندید نقد و بررسی کتاب ننه دلاور و فرزندان او اثر برتولت برشت با ترجمه‌ی مصطفی رحیمی بود. خرید و دانلود کتاب الکترونیکی این کتاب در همین صفحه‌ی فیدیبو امکان‌پذیر است.