بازی، که اغلب با فعالیت جسمانی همراه است، با رشد و تکامل اندام کودکان، مهارتهای جنبشی مناسب و آمادگی جسمانی آنها ارتباط نزدیک دارد. کودکان با فعالیتهای جسمانی به مهارتهای حرکتی میرسند. در نتیجه آنها را قادر میسازد نا از نظر جسمانی، اطمینان ایمنی و اتکاء به نفس پیدا کنند. از طرف دیگر، بازی در سطوح مختلف رشد وظایف متعددی را برعهده میگیرد. به عنوان مثال، کودکان نیاز به اجتماعی شدن دارند و بازی فرصت مناسبی به آنها میدهد تا رفتارشان را با دیگران هماهنگ کنند و چیزی را که شاید با دیدهی آنها متفاوت است بپذیرند. شواهد بسیاری نیز بر وجود رابطه بین بازی و رشد شناختی دلالت دارد. افزایش مهارت در برنامهریزی، توانایی حل مسئله، خلاقیت، دست یافتن به دوراندیشی، رشد زبان، همه و همه در بازی کودکان متجلی میشود. برای پی بردن به ارزش و اهمیت بازی، باید، بازی کودکان و نحوهی اجرای آن را بشناسیم و هرگز بازی کردن کودک را بیهوده تلقی نکنیم. زمان بازی، زمان بدست آوردن دانش و تجربه است.
کودکان نوپا، با فعالیتهای بازیگونهای که اجرا میکنند، مهارت جنبشیشان را تقویت می کنند و بازیهای ساده و تکراری آنها به کشف توانمندی و شناخت محیط منجر میشود. کودکی که با آویز بالای تختش را تکان میدهد و یا جغجغهای را به دهان میبرد و "بازی" میکند، در مراحل بعدی همین کودک نوپا، در کنار بزرگترها و یا همسالانش بازی میکند. در سنین بالاتر، همین کودک در بازی دیگران شرکت میکند؛ اسباب بازیهایش را به دیگران میدهد. با افزایش سن کودک، "قوانین" وارد بازی میشوند. در این مرحله، علاوه بر رشد مهارتهای حرکتی، مهارتهای اجتماعی کودک نیز افزایش مییابد. او با کودکان دیگر رقابت میکند؛ مسابقه میدهد؛ رمز و راز و پیامهای مخفی بازی را درک میکند. هرچه کودک بزرگتر میشود و به سوی نوجوانی میرود بازی او پیچیدهتر میشود و از حالت خودجوش خارج میگردد و قانونمند میشود و به صورت فعالیتهای ورزشی در میآید. نوجوان به عنوان عضوی از گروه، در ورزش مورد علاقهی خود شرکت میکند. در این راستا والدین و کسانی که با کودک سروکار دارند میتوانند در غنیسازی محیط و تهیهی امکانات برای او نقش موثری را ایفا نمایند و راه را برای این گذر مهیا سازند.
ما در این کتاب تلاش میکنیم که شما والدین و مربیان گرامی را با بازی کودکان از زوایای مختلف آشنا کنیم. در ابتدا به تاثیر بازی بر رشد همه جانبه کودکان میپردازیم تا به ارزش و اهمیت بازی در رشد کودک آگاهی یابیم و در ادامه عوامل موثر در بازی کودکان شامل عوامل درونی و بیرونی را معرفی میکنیم. شما را با دسته بندی انواع بازیهای کودکان و زیباییها و اهمیت آنها آشنا میکنیم و در ادامه انواع اسباب بازیهایی که شما اغلب آنها را میشناسید توصیف میکنیم و به نقش هر یک در رشد همه جانبه کودک اشاره میکنیم و در پایان جهت آگاهی بیشتر شما، اسباب بازیهایی که در چهار دورهی سنی از تولد تا هشت سالگی نقشی سازنده در رشد کودک دارد را، به تفکیک نقشی که در جنبههای مختلف رشد دارد، معرفی میکنیم.