کتاب صوتی بحران نفت در ایران نشر آوانامه

آبراهامیان، از ایران تا آمریکا

یرواند آبراهامیان تاریخ‌نگار ایرانی ارمنی‌تبار و متولد سال ۱۳۱۹ در تهران است. وی را بیشتر به واسطه‌ی اثر معروفش «ایران بین دو انقلاب» می‌شناسند. آبراهامیان تنها تا پایان کلاس سوم دبستان در ایران زندگی کرد و پس از آن به خواست والدینش راهی بریتانیا شد تا به ادامه‌ی تحصیل در یک مدرسه‌ی شبانه‌روزی بپردازد. او پس از اخذ کارشناسی ارشد در رشته‌ی تاریخ اروپا از دانشگاه آکسفورد برای ادامه‌ی تحصیل راهی آمریکا شد. آبراهامیان پس از مهاجرت به آمریکا به یکی از اعضای فعال کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی بدل شد که مخالف سلطنت پهلوی بود؛ فعالیت سیاسی او به تشکل‌های دانشجویی محدود نبود، وی مدتی نایب‌رئیس «کمیته برای آزادی هنر و اندیشه در ایران» بود که در سال‌های منتهی به انقلاب‌اسلامی تأثیر بسزایی در جلب حمایت نهادهای حقوق بشری برای فشار بر رژیم پهلوی داشت. او مدتی به تدریس تاریخ ایران در دانشگاه «پرینستون» پرداخت و در حال حاضر به تدریس تاریخ جهان و خاورمیانه در کالج باروک دانشگاه نیویورک مشغول است.

نگاه آبراهامیان به تاریخ

از آن‌جا که کار آکادمیک و سیاسی آبراهامیان از سوسیالیسم تأثیر پذیرفته است، نگاه و رویکرد او در تاریخ‌نگاری هم تحت تأثیر اندیشه‌های سوسیالیستی است. او می‌کوشد تفسیری نئومارکسیستی از تاریخ ایران ارائه کند و تحلیل طبقاتی یکی از درونمایه‌های کلیدی رویکرد او در قبال تاریخ است.

کتاب «بحران نفت در ایران: از ناسیونالیسم تا کودتا»

کتاب «بحران نفت در ایران: از ناسیونالیسم تا کودتا» پژوهش تازه‌ی یرواند آبراهامیان، با نظر به ویراست تازه‌‌ی اسناد محرمانه‌ی سازمان سیا است که نشان می‌دهد آمریکا چگونه از لحظه‌‌های آغازین ملی‌شدن نفت، مداخله‌ی جدی و علنی‌اش در ایران را آغاز کرده است. این کتاب یک منبع و مرجع کارآمد برای کسانی است که در تاریخ معاصر ایران و به‌ویژه وقایع مربوط به ملی شدن نفت، روابط ایران و آمریکا، کودتای ۲۸ مرداد و دوران نخست‌وزیری مصدق تحقیق می‌کنند یا علاقمند به مطالعه در این زمینه هستند. کتاب آبراهامیان مهم است حتی با وجود علم ما از این تعبیر خود نویسنده که می‌گوید: «ناگفته‌ها و مجهولات اغلب از آنچه نوشته شده مهم‌ترند.»

مروری بر کتاب

همان‌طور که محمدابراهیم فتاحی در یادداشت ابتدای ترجمه‌ی فارسی کتاب «بحران نفت در ایران» توضیح می‌دهد، این کتاب «حاصل تازه‌ترین پژوهش پروفسور یرواند آبراهامیان درباره‌ی بحرانِ نفتِ ایران در سال‌های ۱۳۳۰-۱۳۳۲ است» و باز بنا به آنچه در همین یادداشت آمده «ویژگی و اهمیت اثر حاضر در آن است که در تألیف‌اش از تازه‌ترین اسناد دولت ایالات متحده آمریکا درباره‌ی ایران در دوره‌ی نخست‌وزیری دکتر محمد مصدق که در سال ۲۰۱۷ از بایگانی محرمانه خارج شده‌اند استفاده شده است و بر این اساس می‌توان آن را آخرین بررسی اسنادی درباره‌ی این رویداد تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران تلقی کرد.»

کتاب صوتی «بحران نفت در ایران: از ناسیونالیسم تا کودتا»

نشر صوتی آوانامه با همکاری «نشر نی»، نسخه‌ی صوتی کتاب «بحران نفت در ایران: از ناسیونالیسم تا کودتا» اثر «یرواند آبراهامیان» را با ترجمه‌ی «محمدابراهیم فتاحی» تولید و منتشر کرده است و روایت این کتاب مهم را «تایماز رضوانی» بر عهده داشته است. پیش از این کتاب «تاریخ ایران مدرن»، از همین نویسنده و با صدای «فریاد موسویان»، توسط آوانامه صوتی شده است.