کتاب معماهایی برای رازگشایی از عالم نشر نو

معماهایی برای رازگشایی از عالم (Puzzles to Unravel the Universe)، آخرین نوشته‌ی کامران وفا فیزیکدان ایرانی است. یک کتاب علمی کوچک و جمع و جور، که شما را با نظریه‌های فیزیک درباره‌ی کیهان و عالم آشنا می‌کند. این کتاب در ابتدا درسی بود که وفا برای دانشجویان ترم اول رشته‌های علوم پایه ارائه می‌داد تا آن‌ها با جذابیت‌های علم فیزیک آشنا کند. این استاد فیزیک با طرح معماهای جالبی و بازی و ریاضی مختصر، توانسته بود که مفاهیم پیچیده را ساده‌سازی کند و نشان دهد چطور از چنین بنیان‌های ساده‌ای مسائل فیزیکی و فلسفی پیچیده‌ای طرح و در همان بستر بررسی و حل می‌شود. همین درس به این کتاب تبدیل شده است. این کتاب ترویج علم با ظرافت و دقت بسیاری نوشته شده و با روش ویژه خواننده را با فیزیک بنیادی و کیهان‌شناسی آشنا می‌کند.­­­­­­­­­­­­­­

مترجم فارسی کتاب معماهایی برای رازگشایی از عالم، یکی از بزرگان فیزیک ایران از بنیانگذاران اولیه نظریه ریسمان، دکتر حسام‌الدین ارفعی استاد پیشکسوت فیزیک دانشگاه صنعتی شریف است. ارفعی پیش از انتشار کتاب از وفا درخواست می‌کند نسخه‌ی پیش‌نویس برای ترجمه دریافت کند و وفا با گشاده‌رویی می‌پذیرد و همین باعث می‌شود، نسخه‌ی فارسی کتاب در زمان کوتاهی پس از انتشار نسخه‌ی اصلی نیز منتشر شود. ناشر فارسی کتاب نشر نو است. نسخه‌ی الکترونیک کتاب فیدیبو در بخش فلسفه در دسترس است.

کامران وفا، استاد نظریه‌ی ریسمان

دکتر کامران وفا (Cumrun Vafa)، فیزیک‌پیشه‌ی ایرانی مقیم آمریکاست. او صاحب کرسی استادی هولیس در ریاضیات و فلسفه‌ی طبیعی در دانشگاه هاروارد است و از بنیاگذاران نظریه‌‌ی ریسمان بوده و در حال حاضر از مهم‌ترین و اثرگذارترین فیزیکدانان نظری جهان به حساب می‌آید. او متولد سال ۱۳۳۹ در تهران است. پس از اتمام دوره‌ی متوسطه در دبیرستان مشهور البرز راهی ایالات متحده آمریکا می‌شود و در موسسه فناوری ماساچوست، MIT به تحصیل ریاضی و فیزیک در مقطع کارشناسی پرداخت. سپس به دانشگاه پرینستون رفت و زیر نظر ادوارد ویتن دکتری خود را گذراند. ده‌ها قضیه‌ی بنیادی در فیزیک انرژی‌های بالا و مدل‌های مختلف در  نظریه‌ی ریسمان از دستاورد وی است. حیطه‌ی پژوهش وفا، گرانش کوانتومی، کیهان‌شناسی و فیزیک سیاه‌چاله‌هاست. او جایزه‌های علمی بسیاری را از آن خود کرده است که می‌توان به مدال دیراک، دنی هاینمن و جایزه بریکترو اشاره کرد

وی به ایران بسیار سفر می‌کند برای کمک به هموطنان ایرانی‌اش در ایران و آمریکا فعالیت‌های گسترده‌ای دارد. برای مثال او جایزه‌ی ۵۰۰ هزار دلاری بنیاد مصطفی را تماما به فعالیت‌های علمی و توسعه‌ی آن در مناطق محروم اختصاص داده است. وفا بنیانگذار و مدیر بنیاد دانش و نوآوری برای ایرانیان (NIKI) است که می‌کوشد مشکلات و مسائل مالی و حقوقی دانشگاهیان و فناوران ایرانی مقیم آمریکا را حل کند و یاری‌رسان آن‌ها باشد. او همچنین به ترویج علم برای عامه نیز مشغول است و سخنرانی‌های جذابی برای همگان از دشوارترین مسائل بنیادی فیزیک ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب معماهایی برای رازگشایی از عالم را خواند؟

کتاب حاضر، نوشته‌ی دقیق، جذاب، روان و ساده‌ای است که یکی از پیشروترین دانشمندان و موثرترین فیزیک‌پیشگان آن را به رشته‌ی تحریر درآورده است. این کتاب با دیدی خاص و فلسفی نوشته شده و جزئیاتی دارد که تنها از ذهن صاحبان ایده‌های اصیل برمی‌آید. شما با خواندن این کتاب و حل مسائل و معماهای ساده‌ای با اطلاعات و نحوه‌ی اندیشیدنی آشنا می‌شوید که فیزیک‌پیشگان و کیهان‌‌شناسان نامی به مدد آن به جنگ معماهای کیهانی می‌روند. کتاب معماهایی برای رازگشایی از عالم، برای همه‌ی نوع از خوانندگان مناسب است. از دانش‌آموز دبیرستانی تا فردی کهنسال می‌تواند با خواندن آن به اطلاعات جالبی درباره‌ی کیهان دست یابد.

در بخشی از کتاب معماهایی برای رازگشایی از عالم می‌خوانیم

در داستان مشهور این گونه روایت شده است که ایده‌های سر اسحاق نیوتن درباره گرانش با افتادن سیبی از درخت در باغ مادرش بر انگیخته شد. در برخی روایتها نیوتن سیب را در حال افتادن مشاهده کرد و در روایاتی دیگر سیب بر سرش فرود آمد. در هردو حال، ادعا شده است که افتادن سیب اثری ژرف بر او نهاد. اما می توان پرسید که سیب را با مدار سیارات که گرانش بر آنها حکم می راند، چه کار؟ نیوتن در کتابش اصول ریاضی فلسفه طبیعی آن را اینگونه توضیح می دهد. می پرسد چرا ماه مانند سیب نمی افتد؟ برای شروع به درک این موضوع، او تاحدی آن را تعدیل کرد. کوه بلندی بر قطب شمال تصور کنید، و گلوله توپی را که از بالای آن شلیک میکنیم، مانند شکل ۵۶. البته، گلوله به زمین می افتد. اما فرض کنید گلوله را با شدت بیشتری شلیک کنید. باز هم به زمین می خورد هر چند در این مورد در فاصله ای دورتر. و حالا اگر آن را واقعاً محکم‌تر پرتاب کنیم تا به اندازه ای قابل مقایسه با اندازه زمین پیش برود، شاید هم در استوا سقوط کند. اگر آن را حتی با شدت خیلی بیشتر پرتاب کنید بسیار دورتر می افتد، شاید در قطب جنوب فرود آید. اکنون فرض کنید ضربه به مراتب شدیدتری به آن بزنید. آنگاه گلوله توپ به زمین نمی افتد و به محل شلیک باز می‌گردد.

سه پیشنهاد برای خوانندگان معماهایی برای رازگشایی از عالم

اگر این کتاب کامران وفا خواندید و پسندید، سه کتاب دیگر از دنیای دانش و ترویج علم به شما پیشنهاد می‌کنیم:

• کتاب نظریه‌ی همه چیز، نوشته‌ی فیزیکدان شهیر هاوکینگ
• ریاضیات زیبا: جانش، نظریه‌ی بازی‌ها و جست وجوی رمز طبیعت، اثر تام سیگفرید
• واقعیت ناپیدا: سفر به گرانش کوانتومی، به قلم کارلو روولی