سرگذشت ابلیس در گذر زمان و در بستر ادیان،نمودهای گوناگونی یافته است.کتاب غمنامه بالیس،که نتیجه خوانش عزلی منسوب به سنایی غزنوی درباره«آموزگار فرشتگان»است،ماجرای ابلیس را در قرآن،حدیث،کتب تفسیر و قصص اسلامی،و به ویژه در آثار گویندگان عارف ایرانی به دقت بسیار بررسی،و آرای موافقان و منتقدان را نقلو نقد کرده است؛با این هدف که خواندن این کتاب آدمی را قادر به درک لایه های عمیق تری از تجربه معنوی سازد و بصیرت جدیدی درباره کارکردهای شر ارائه دهد.