کتاب مهره مار نشر شاملو

خرافات، وقتی خرافات است که عقاید علمی در دوره زمانی و محیط جامعه موردنظر، بسط یافته باشد و حدّاقل، برگزیدگان و اندیشمندان آن جامعه، باطل بودن آن «باور» را بدانند، وگرنه در صورتی که جامعه به تَبَع یک دسته مقدّمات (که ظاهر معقول دارند) بِدان باور رسیده باشد، نمی‌توان آن را خُرافات نامید. همچنان که هر باوری را که مبانی و دلایل آن برای ما ناشناخته است، نمی‌توان خُرافه نامید. با این تعریف، می‌توان چنین گفت که عقیده پیشینیان به تأثیر حرکت ستاره‌ها بر کارهای زندگی روزانه و طالع و بخت مردم، به موجب علم نجوم رایج آن زمان و به حکم عقاید قدیمی‌ای که هر ستاره را ربُّ النوعی می‌دانستند و اراده و میل و خشم و حسد را به آنها نسبت می‌دادند، کاملاً صحیح بوده و جنبه خرافی نداشته است؛ اگرچه اساس علمی این باور، غلط بوده است.