کتاب مقدمه ای بر جامعه شناسی دین نشر شاملو

جامعه‌شناسی دین، علمی است که بر نقش دین در جامعه و تأثیر آن بر شخص مؤمن تأکید می‌کند. رویکرد جامعه‌شناختی دین، مطالعه‌ی چیستی و ماهیت دین بدون توجه به منشأ آن نیست، بلکه بی‌آنکه وارد مقوله‌ی چیستی دین و امر دینی شود، به بررسی روابط متقابل بین باورها، سازمان­ها و نهادهای دینی از یک سو، و سازمان­ها، نهادها و آداب و رسوم اجتماعی از سوی دیگر، می‌پردازد. از این رو، می‌توان گفت رویکرد جامعه‌شناسی دین، فقط معطوف به عملکرد دین در حوزه‌ی جامعه و نهادهای اجتماعی است. پس جامعه‌شناسی دین را می‌توان «تحلیل جامعه‌شناسی نهادهای دینی و مطالعه­ی روان‌شناسی اجتماعی پدیده‌های دینی» دانست. البته باید توجه داشت که رویکرد جامعه‌شناسی دین، فقط معطوف به تأثیر دین در جامعه نیست، بلکه به مطالعه‌ی تأثیر متقابل جامعه و دین نیز می‌پردازد. با این وصف، جامعه‌شناسی دین دو محور اساسی دارد: نخست اینکه چرا باور‌ها و اعمال دینی نقش تعیین کننده‌ای در فرهنگ و جامعه دارند و دیگر اینکه چرا این باور‌ها و اعمال چنین صور گوناگونی به خود گرفته‌اند.