کتاب درس‌های تاریخ

تاریخ تابعی از علم زمین شناسی و بخشی از علم زیست‌شناسی است اما ویل دورانت تاریخ‌پژوهی را مانند یک صنعت توصیف می‌کند و آن را  بخشی از هنر و فلسفه می‌داند. انبوه اطلاعات تاریخی همانند کلاف سردرگمی است که تنها هنر می‌تواند به آن نظم ببخشد. روشنگری و جستجوی حقیقت در تاریخ بخشی از فلسفه و راه رسیدن به کمال است. ویل دورانت معتقد است تاریخ مانند علوم دیگر نسبی است و باید به قواعد و دستورالعمل‌های آن شک کرد. بخش عمده‌ی تاریخ حدس و گمان است و بقیه تعصب.

درباره‌ی کتاب درس‌های تاریخ

ویل و آریل دورانت کتاب درس‌های تاریخ راپس از مجموعه 11 جلدی «تاریخ تمدن جهان» به رشته‌ی تحریر درآورده اند. کتاب‌ «درس‌های تاریخ» توضیحی بر مطالب کتاب پیشین است. ویل دورانت در ابتدای کتاب پرسش‌های در رابطه‌ با تاریخ پژوهشی مطرح کرده است. چرا مورخین به کنکاش در تاریخ می‌پردازند؟ آیا بازگویی شکست‌ و پیروزی ملت‌ها می‌تواند مانند چراغ راه برای  آیندگان باشد؟ ویل دورانت معتقد است در مطالعه‌ی تاریخ نباید تنها به وقایع تاریخی محض توجه کرد. بلکه عواملی نظیر جغرفیا، نژاد،اقتصاد و جنگ نیز در شکل‌گیری تمدن‌ها نقش بسزایی داشته است.

ویل دورانت این کتاب را در آخرین سال‌های عمر خود نوشته است. او و همسرش درصدد رفع اشتباهات، بیان ناگفته‌ها و غلط‌های چاپی مجموعه 11 جلدی خود  بوده‌اند. انها همواره از بیان نظر شخصی خود در مسائل تاریخی دوری کرده است و تنها روایت‌گر رخداد تاریخی بوده است. کتاب درس‌های تاریخ از 13 فصل مجزا تشکیل شده است. هر یک از این فصول به بیان یک جنبه‌ی تاثیرگذار در شکل‌گیری تاریخ تمدن بشر اشاره دارد. «زمین و تاریخ»، «زیست‌شناسی و تاریخ»، «نژاد و تاریخ»، «سرشت آدمی و تاریخ»، «اخلاق و تاریخ» و ... بخشی از فصل‌های ارائه شده در این کتاب است.

ویل دورانت راوی 4000 سال تاریخ تمدن

ویل دورانت، تاریخ‌نگار و نویسنده‌ی آمریکایی در 5 نوامبر سال 1885 در ایالت ماساچوست به دنیا آمد. او در سال 1907 از دانشگاه فارغ التحصیل شد و به عنوان خبرنگار کار خود را در نیویورک ژورنال آغاز نمود. او خیلی زود شغل خبرنگاری را رها کرد و به تدریس زبان‌های فرانسه، انگلیسی و ریاضیات روی آورد. دورانت در این حین تدریس تحصیلات خود را در رشته‌ی فلسفه ادامه داد و مدک دکترای خود را از دانشگاه کلمبیا دریافت کرد. ویل دورانت درسال‌های تدریس خود با همسرش آدا کوفمن که دختری 15 ساله بود آشنا شد. این آشنایی نهایتا منجر به ازدواج شد. ویل دورانت در آن دوران 28 ساله بود. او  نام همسرش  را آریل نامید و این نام تا آخر عمر همراه او ماند. آریل دورانت، نویسنده و همکار ویل دورانت بود و در نگارش تمام جلد‌های «تاریخ تمدن» با ویل دورانت همکاری داشته است. ویل دورانت و همسرش با نگارش این مجموعه 11 جلدی تاریخ تمدن را از پدر تاریخ یعنی هرودوت تا سال 1789 را بیان کرده‌اند. آن دو برای توضیح سیر تاریخی رویدادها روش نوینی پیش گرفتند و تاریخ پژوهی را متحول نمودند.ویل و آریل دورانت به‌جای تمرکز محض بر تمدن بشری عوامل دخیل در پیدایش تمدن‌ها را مورد بررسی قرار دادند. نگرش همه‌جانبه‌ آنها این مجموعه را از هر حیث بی‌مانند کرده است. سرانجام این زوج همکار و وفادار در سال 1981 به فاصله‌ی چندماه از یکدیگر از دنیا رفتند.

آثار و افتخارات ویل و آریل دورانت

ویل دورانت با انتشار کتاب «فلسفه و مسئله‌ی اجتماعی» در سال 1917 پا به عرصه‌ی نویسندگی گذاشت. دومین کتاب او تحت عنوان «سرگذشت فلسفه» در سال 1926 منتشر شد. این کتاب با استقبال بی‌نظیری روبه‌رو شد و شهرت زیادی را برای او به ارمغان آورد. عده‌ای علت موفقیت ویل دورانت را توانایی او در ساده‌سازی مفاهیم پیچیده‌ی فلسفی دانسته‌اند. کتاب «سرگذشت فلسفه» به سرعت به زبان‌های مختلف ترجمه شد و در طی سه دهه بیش از دو میلیون نسخه فروش داشت.

ویل دورانت با اتکا به درآمد حاصل از فروش کتابِ «سرگذشت فلسفه» تدریس را رها کرد. او و همسرش به صورت تمام وقت به نویسندگی روی آوردند. ویل و آریل دورانت بیشتر سال‌های عمر خود را صرف نگارش تاریخ 4000 ساله‌ی بشریت کرده‌اند. آن دو برای نوشتن یک جلد از «مجموعه یازدده جلدی تاریخ تمدن» 500 جلد کتاب می‌خوانند. تسلط بی ‌نظیر آنها بر تاریخ، موجب گردید پرسش‌های بی‌جواب مانده در تاریخ، پاسخ داده شود. دهمین جلد از این مجوعه با نام « روسو و انقلاب» جایزه پولتزر را از آن خود کرد.

از دیگر آثار ویل دورانت می‌توان به کتاب‌های «منازل فلسفه»، «تفسیر زندگی: بررسی ادبیات معاصر» و «درس‌هایی از تاریخ» اشاره کرد.

درباره‌ی محسن خادم، مترجم و پژوهشگر

محسن خادم در سال 1309 در تهران به دنیا آمد. او پس از اتمام دوره‌ی دبیرستان، در رشته‌ی ادبیات دانشگاه تهران پذیرفته شد و او پس از اخذ مدرک لیسانس به معلمی پرداخت. محسن خادم در سال 1355به  قصد ادامه تحصیل از شغل معلمی استعفا داد و راهی کشور فرانسه شد. او در رشته‌ی تاریخ موفق به اخذ مدرک فوق لیسانس شد. محسن خادم پس از همکاری با نشریات مختلف و تدریس زبان انگلیسی، به ترجمه روی آورد. اولین کتاب ترجمه شده توسط محسن خادم، کتاب «آفریقای آزاد» اثر سالواتوره فردروارو است. از دیگر ترجمه‌های محسن خادم می‌توان به کتابهای «تاریخ مختصر رنسانس»، «لعل بدخشان» و «درس‌های تاریخ» اشاره کرد.

در بخشی از کتاب درس‌های تاریخ می‌خوانیم

جنگ یکی از عناصر ثابت تاریخ است. و تمدن و دموکراسی چیزی از آن نکاسته است. از ۳۴۲۱ سالِ گذشته، که تاریخ مضبوط دارد تنها ۲۶۸ سال آن جنگی به خود ندیده است. باید پذیرفت که در طول این مدت. مانند امروز جنگ آخرین شکل رقابت و انتخاب طبیعی میان نوع انسان بوده است. به قول هراکلیتوس«جنگ یا رقابت پدر همه چیز است» : سرچشمه پرقدرت اندیشه‌ها، اختراعات، نهادها و دولت‌هاست. صلح نوعی تعادل ناپایدار است که تنها با قبول برتری یا در صورت تساوی قدرت قابل حفظ شدن است. علل و اسباب جنگ همانند علل و اسباب رقابت میان افراد است: به چنگ آوردن، پرخاشگری و غرور؛ جستجوی غذا، زمین، مواد، سوخت. سیادت. دولت همان غرایز ما را دارد، منهای محدودیت‌ها و مهارها و قیود ما. فرد به محدودیت‌هایی که قوانین و اخلاقیات بر او تحمیل کرده‌اند گردن می‌نهد و می‌پذیرد که به جای جنگ به گفتگو متوسل شود. چون دولت حمایت‌های اساسی از اموال و حقوق قانونی او را تضمین می‌کند. دولت خود هیچ مانع و محدودیت اساسی را نمی‌پذیرد. زیرا یا آن قدر قدرت دارد که هر مانعی را از سرراه خویش بردارد. یا «ابر دولتی» وجود ندارد که حمایت‌های اساسی به او عرضه کند. و قانون و نظام اخلاقی بین‌المللی هم در میان نیست تا قدرتی موثر به کار اندازد. غرور فرد توانی اضافی در رقابت برای زیستن می‌آفریند. ملی‌گرایی نیز در کار سیاست و جنگ قدرتی اضافی به دولت می‌بخشد. هنگامی که دولت‌های اروپا خویش را از سیادت پاپ‌ها رها ساختند. هر یک ملی‌گرایی را به گونه مکمل ازتش و نیروی دریایی خویش دامن زد. هر دولت با پیش‌بینی کشاکش با کشوری خاص،  نفرت از آن کشور را در میان مردم خویش برمی‌انگیخت و درحالی‌که خود دم از صلح‌دوستی می‌زد. با پیش کشیدن شعارهایی آن نفرت را به اوج می‌رسانید.