
بحث جبر و اختیار یکی از مسائل مهم فلسفی است که در طول تاریخ، اندیشمندان شرق و غرب در باب آن به تأملات بسیار پرداخته اند در تاریخ تفکر اسلامی نه تنها فیلسوفان، که متکلمان نیز به بحث و بررسی در آن پرداخته اند؛ اما در این بحث علامه جعفری آراء و عقاید خاصی دارد که در موارد بسیاری با دیدگاه فلاسفه، متکلمان و حتی اصولیین متفاوت است. او مباحث مهمی را در باب اراده، اختیار و رابطه آن با انسان و مراتب اختیار و دلایل اثبات آن و ارتباط آن با اراده الهی مطرح می کند. در این اثر تلاش شده تا علاوه بر تبیین آراء علامه جعفری در این زمینه، به مقایسه دیدگاه های او با سایر متفکران اسلامی نیز پرداخته شود.