- امپراتوری هخامنشی:
امپراتوری ایران در روزگار هخامنشی به مدت تقریبا دویست سال از نیمهی سده ششم تا نیمهی سده چهارم پیش از میلاد بر خاور نزدیک و مدیترانه خاوری تسلط داشت. این بزرگترین امپراتوری بود که جهان تا بدان روز به خود دیده بود. امپراتوری هخامنشی از بسیاری جهات موفقترین امپراتوری به شمار میرفت اما منبع اطلاعات درباره ایرانیان، مورخان یونانی بودهاند که ایرانیان را با نگاهی خصمانه و دشمنانی شکستخورده نشان دادهاند. خوشبختانه منابع دیگری که باز هم وابسته به منابع یونانی است باعث ایجاد ترسیم تصویر درستی از سازمان نظامی هخامنشیها شده است.
- منابع تاریخی:
نخستین و بزرگترین مورخ در تاریخنگاری که به تشریح برپایی امپراتوری هخامنشی پرداخت هرودوت است. دومین منبع گزنفون بود که اثر وی با نام «آناباسیس» شناخته شده است و آشنایی درباره سازمانهای نظامی ایران در روزگار کوروش را ممکن میسازد. دیودوروس سیسیلی نیز از دیگر نویسندگان یونانی و گردآورندگان تاریخ آن دوره است. از دیگر منابع میتوان به رویدادنامههای بابلی، گلنوشتههای بابلی، پاپیروسهای مصری، نوشتههای فارسی که نقش آنها بر گورهای شاهی کنده شده است، اشاره کرد.
- جامه و جنگافزار:
آثار هنری کاخهای شاهنشاهان ایران، نقوش برجسته تخت جمشید و کاشیهای لعابدار شوش، گورنگارهای شاهی، مهرهای ایرانی، حجاریها و سفالنگاریهای یونانی در شناخت تاریخ ارتش هخامنشی، لباس و تجهیزات نظامی آنها کمک شایانی میکند.
- زمینه تاریخی:
پارسها و مادها نخستین اقوامی بودند که گام به تاریخ گذاردند. پادشاهی غیر مستقل پارسها را کوروش ملقب به بزرگ به یک امپراتوری بدل ساخت. در قلب سازمان نظامی هخامنشی، شاه جای داشت؛ او ارتش خود را در نبردها فرماندهی میکرد اما نبردهای کوچک را ساتراپها فرماندهی میکردند. ارتش پارس از پرچمهای جنگی استفاده میکرد. تعلیمات نظامی جوانان پارسی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است و یگانهای نظامی هخامنشی تقسیمات مشخصی داشتند و به صورت پیادهنظام و یا سوارهنظام که جامههای متمایزی برتن میکردند و برخی نیزه، کمان و یا سپر حمل میکردند.
نشر صوتی آوانامه با همکاری گروه انتشاراتی ققنوس نسخه صوتی کتاب «ارتش ایران هخامنشی» اثر «دانکن هد» را با ترجمهی «محمد آقاجری» و صدای «فرناز مرکباتی» به منظور نشان دادن و تجزیه و تحلیل تاریخ، لباسها، تجهیزات نظامی، تامین و ساماندهی ارتشهای مختلف باستانی و میانی تولید و منتشر کرده است.