کتاب نظریه رمان نشر انتشارات روشنگران و مطالعات زنان

آگاهی از پیوستگی قدیم‌ها داستانی در مورد پدرم که یک موسیقی‌دان بود، پیوسته برایم بازگو می‌شد. با دوستانش به گردش رفته بوده که نغمه‌هایی از یک سمفونی را از رادیو یا فونوگراف می‌شنوند. دوستانش، که همه یا موزیسین بودند یا عشق موسیقی، بی‌درنگ قطعه را به‌جا می‌آورند: سمفونی نهم بتهوون. از پدرم می‌پرسند که «این چه قطعه‌ای است؟» پس از تأملی طولانی، پدرم در پاسخ می‌گوید: «به‌نظر شبیه بتهوون می‌آید.» آنها به زور جلوی خنده‌شان را می‌گیرند: پدرم سمفونی نهم را نمی‌شناسد! «مطمئنی؟» پدرم می‌گوید: «بله، بتهوون پخته و پیر.» «از کجا فهمیدی که از آثار متأخر اوست؟» پدرم به تغییر هارمونیک خاصی در قطعه اشاره می‌کند که بتهوون جوان هرگز نمی‌توانسته آنرا بکار بَرَد. این حکایت لطیف شاید چیزی جز یک داستان ساختگی شیطنت‌آمیز نباشد، اما به خوبی نمایانگر «آگاهی از پیوستگی» است، یعنی یکی از نشانه‌های بارز هر فردی که از دل تمدنی برخاسته که همه‌ی ما به آن تعلق (داشته یا) داریم. همه چیز، از دید ما، کیفیتی تاریخی به خود می‌گیرد، و به منزله‌ی یک رشته‌ی کم‌و‌بیش منطقی از رخدادها، نگره‌ها، یا آثار متوالی دیده می‌شود. من از همان آغاز جوانی، گاه‌شمار آثار تمامی نویسنده‌های مورد علاقه‌ام را می‌دانستم. حتی فکرش را هم نمی‌توان کرد که آپولینر شعرهای مجموعه‌ی اَلکولز را پس از کالیگرمز نوشته باشد، چرا که اگر این‌گونه می‌بود، او شاعر دیگری می‌شد و تمامی آثارش معنایی دیگرگونه می‌یافت. من آثار پیکاسو را تک‌تک دوست دارم، اما درعین‌حال، به خط سیر کلی کار او نیز عشق می‌ورزم، که همچون سلوکی طولانی است که ترتیب منازل آنرا از بر می‌دانم. در وادی هنر، پرسش‌های دیرینه‌ی متافیزیک- از کجا آمده‌ایم و به کجا می‌رویم؟- معنایی روشن و عینی دارند، و به هیچ رو بی‌پاسخ نیستند... -از متن کتاب-