کتاب خون و نفت نشر نون

این پروژه را به این دلیل آغاز کردیم که محمد بن سلمان یکی از مهم‌ترین چهره‌های جدید سیاسی و تجاری دنیاست، اما برای کسانی که زندگی‌شان تحت تأثیر تصمیماتی قرار می‌گیرد که او هر چند ماه یک بار اتخاذ می‌کند، خودش حکم یک راز را دارد. چه کشورهای خاورمیانه که مدام در حال مدارا با روش‌های خشن و قدرت‌طلبانه‌اش هستند، چه شرکت‌های فناوری‌ای که به لطف میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری‌اش رشد می‌کنند، چه خانواده‌های مخالفین و منتقدین رژیم حکومتی‌اش که زندگی‌شان زیر و رو شده است، چه افرادی که زندگی‌شان به‌خاطر تصمیمات او در جهت استفاده از نفت ـ به‌عنوان یک سلاح اقتصادی در اوایل سال ۲۰۲۰ ـ تحت تأثیر قرار گرفت، هیچ کس واقعاً نمی‌داند چه چیز موجب اتخاذ چنین تصمیماتی می‌شود و محمد بن سلمان چطور توانست یک‌باره این‌طور قد علم کند. ما خبرنگارهای تحقیقاتی‌ای هستیم که تمرکزمان روی پول قرار دارد ـ شیوه خرج شدنش، جهت جریان یافتنش و موارد استفاده‌اش. بنابراین، با چنین باوری وارد این پروژه شدیم که باید تمام آنچه را فکر می‌کردیم درباره عربستان سعودی و محمد بن سلمان می‌دانیم فراموش کنیم، از صفر آغاز کنیم و رد پول را بگیریم. هر چه بیشتر در این مورد عمیق شدیم، بیشتر بابت اینکه چنین تصمیمی را از ابتدا گرفته بودیم، خدا را شکر کردیم. بسیاری از چیزهایی که خیال می‌کردیم درباره او می‌دانیم صرفاً کاریکاتورهایی از حقیقت بودند و در غالب موارد، به‌منظور اغراق در جنبه‌های مختلف شخصیتی‌اش، طرح‌ریزی شده بودند تا او را فردی دیوانه، قهرمان‌وار و لجام‌گسیخته نشان دهند. البته، این موضوع جزء لاینفک کتاب نوشتن درباره حاکمی جدید است که تحولاتی سریع را در کشوری اعمال می‌کند که به‌مدت چندین دهه، هیچ تحولی را تجربه نکرده است، اما آنچه این میان فراموش شده کسب اطلاعات درباره فردی است که در مرکزیت این طوفان قرار دارد. یک ناظر بیرونی بدون رسیدن به درک بهتر از شخصیت، خانواده، انگیزه‌ها، تدابیر و جزئیات مبارزاتی‌ای که محمد بن سلمان برای رسیدن به جایگاه فعلی از سر گذرانده است، اطلاعات لازم برای رسیدن به یک نتیجه‌گیری صحیح را نخواهد داشت. البته، هدف ما توجیه، عذر آوردن و تمجید از تصمیمات و اقدامات محمد بن سلمان طی پنج سال گذشته نیست. این بهترین روایتی است که توانستیم بر اساس گزارش‌هایمان، درباره به قدرت رسیدن او جمع‌آوری کنیم و کل پروژه از مقالاتمان در نشریه وال استریت در سال ۲۰۱۷ آغاز شد، یعنی زمانی که به‌اتفاق، مشغول پوشش دادن اخبار طرح‌های اصلاحات اقتصادی در لندن و انجام سفرهای کاری به بریتانیا بودیم. تحقیق کردن درباره محمد بن سلمان کاری دشوار است. شاید این ادعا با عقل جور درنیاید، اما وجود دفترهای مرکزی نشریه وال استریت در نیویورک و لندن، یکی از بزرگ‌ترین امتیازاتمان در تحقق افشاگری‌هایمان بود. حکام معدودی از کشورهای حوزه خلیج فارس حاضر بودند درباره شاهزاده عرب، بی‌پرده حرف بزنند، چون ترس این را داشتند که توسط فناوری الکترونیک تحت نظر قرار داشته باشند (که اتفاقاً، محتمل هم بود) یا حین برگزاری نشست خبری، با افراد مشکوکی مثل ما دیده شوند. همین حکام در سفرهایشان به لندن، پاریس و منهتن، یک‌باره احساس می‌کردند بار سنگینی از روی دوششان برداشته شده است و حقایق را کمی راحت‌تر بروز می‌دادند. دلیل دیگری که داشتن پایگاه در این دو شهر مهم بسیار مفید واقع می‌شود این است که داستان محمد بن سلمان از روزهای ابتدایی حضورش در دربار سلطنتی، با تجارت و امور مالی در هم تنیده بود. حکام معدودی وجود دارند که به‌اندازه محمد بن سلمان شیفته و درگیر مسائل تجارت جهانی باشند. خاندان آل سعود به‌صورت همه‌جانبه، به عربستان سعودی حکومت می‌کنند، بنابراین، اداره کردن کشور کاملاً با اداره کردن یک تجارت خانوادگی یکسان است، اما محمد بن سلمان از سن پایین، مجذوب حکایات کارآفرینان، ثروتمندان و همچنین، چهره‌های سیاسی قدرتمند و مشهور تاریخ شد. برای اینکه درک بهتری از او داشته باشیم، لازم است بدانیم که او نه‌تنها حاکم هرروزه سلطنت، بلکه مدیرعامل «شرکت آل سعود» هم هست. این کتاب حاصل سال‌های سال خبرنگاری و به‌خصوص، کارهای انجام‌شده در سال ۲۰۱۹ است، یعنی زمانی که تمام تلاشمان را وقف انجام این قبیل کارها کردیم: چندین سال سفر از این کشور به کشور دیگر و مصاحبه کردن با کسانی که با محمد بن سلمان تعامل داشتند، یافتن پرونده‌های مالی قدیمی و سوابق دولتی محرمانه‌ای که شخصیت روبه‌رشد و امپراتوری سیاسی محمد بن سلمان را مستندسازی می‌کردند و مطالعه تمام مدارک مکتوبی که توانستیم درباره محمد بن سلمان و عربستان سعودی پیدا کنیم. اغلب منابع خبری ما «در پس‌زمینه» با ما حرف زدند، بدین معنا که به‌خاطر مسائل امنیتی، نامشان فاش نمی‌شود. این موضوع ما را ملزم می‌کرد که به‌خصوص، تلاش زیادی برای یافتن افراد بیشتری کنیم که همان روایات و ادعاها را تأیید می‌کردند تا بدین طریق، بتوانیم از صحتشان اطمینان حاصل کنیم. تک‌تک روایات بر اساس ادعای چند منبع خبری نوشته شده‌اند و هر زمان که امکانش بود، کوشیدیم آن‌ها را با استفاده از ایمیل، اسناد حقوقی، عکس، فیلم و سایر سوابق صحت‌سنجی کنیم. نقل‌قول‌ها و مکالمات درج‌شده در این کتاب با استفاده از یادداشت‌ها، خاطرات، فایل‌های صوتی ضبط‌شده و سایر اطلاعات تأییدکننده نوشته شده‌اند. همچنین، پایگاه‌های داده‌های مردمی را هم جست‌وجو کردیم که بسیاری از آن‌ها سرنخ‌هایی از شبکه‌های تجاری شخصی محمد بن سلمان را در خود داشتند. امیدواریم این کتاب شما را به درک بهتری از یکی از بلندپروازترین حکام جوان دنیا برساند که شاید در آینده، به‌مدت چندین دهه، در رأس قدرت باشد.