کتاب راز خلقت و بقا نشر سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

سؤال از راز خلقت ممکن است برای اکثر خوانندگان تکراری و تداعی‌گر پرسش از فلسفه و غایت آفرینش باشد که جزء سؤالات، بلکه معماهای تاریخ بشری است؛ لکن سؤال فوق دغدغه این کتاب نیست، بلکه آنچه نگارنده را به تدوین و تسوید این اوراق سوق داد معمای دیگری است که راز آن از راز فلسفه آفرینش بیشتر است و آن نحوه ارتباط و علقه خداوند به عنوان آفریدگار با جهان هستی به عنوان آفریده و پدیده است. خلقت نخستین چگونه آغاز شد؟ آیا خدا از کتم عدم، جهان را آفرید؟ یا اینکه جهان، اثر و صدور و تجلی ذات الوهی است؟ سؤال از فلسفه خلقت سؤال فرعی این تحقیق خواهد بود. به تقریر دیگر، رابطه خدا با جهان هستی از حیث علت فاعلی و غایی چگونه است؟ آیا خدا آفریدگار جهان (علت فاعلی) و نگه‌دارنده آن (علت مبقیه) است؟ آیا خداوند از خلق، فعل و تجلی خویش غایت و هدف (علت غایی) دارد؟ در صورت پاسخ مثبت آیا می‌توان از آن تبیین عقلی ارایه نمود؟ نویسنده در این تحقیق بعد از پاسخ اجمالی به سؤالات فوق، در صدد گزارش دیدگاه‌ها و پاسخ‌های مختلف اندیشوران و تحلیل و ارزیابی آنها بر آمده است؛ مثلاً داستان و راز خلقت نخستین و فاعلیت خداوندی چگونه قابل تصور، تبیین و دفاع است؟ آیا خلقت جهان از عدم «من لا شیء» (نظریه متکلمان) یا بعد از عدم «لا من شیء» (نظریه فلاسفه) صورت گرفته است؟ یا اینکه جهان نمود و تجلی خداست (نظریه عرفا)؟ نقش اهل بیت در خلقت جهان چیست؟