کتاب موزه یک کارخانه است جلد 1 ایمان گنجی نشر انتشارات حرفه هنرمند

نر معاصر تا آنجا معنا دارد که معاصربودن خود را به نمایش بگذارد ـ و این صرفاً بدان معنا نیست که اخیراً ساخته یا به‌نمایش درآمده باشد. بنابراین پرسشِ «هنر معاصر چیست؟» متضمن پرسشِ «معاصر چیست؟» می‌شود. امر معاصر به ماهو را چگونه می‌توان نشان داد؟ معاصر بودن را می‌توان به‌عنوان حضور بلافصل در اینجا و اکنون درنظر گرفت. در این معنا، هنر انگار حقیقتاً معاصر است، اگر در مقام چیزی اصیل، یعنی چیزی باشد که قادر به ثبت و بیان حضورِ امر حاضر است؛ البته به‌شیوه‌ای که سنت‌ها یا استراتژی‌های گذشته - ‌‌‌‌که هدف‌شان موفقیت در آینده بود‌ ابداً ضایعش نکرده باشند. با این وجود، با نقدهای وارد بر «حضور» آشناییم؛ به‌خصوص نقد ژاک دریدا که به‌طور قابل قبولی نشان‌مان داده است امر حاضر اصولاً به‌واسطه‌ی گذشته و آینده ضایع و تباه می‌شود و همواره غیابی در دل خودِ حضور وجود دارد و تاریخ، از جمله تاریخ هنر را نمی‌توان به زبان خود او در مقام «نوعی ترقی تصاعدی حضور» تفسیر کرد. اما به‌جای آنکه بیش از این واسازی دریدا را بررسی کنم، یک گام عقب‌تر می‌روم و می‌پرسم: چه چیزِ امر حاضر، یعنی چه‌چیزِ نهفته در اینجا‌‌‌‌ و‌‌اکنون، ما را به خود جذب می‌کند؟ قبلاً ویتگنشتاین آن دسته از همکارانش را دست انداخته بود که به‌جای مشغول‌شدن به کار خودشان و سپری کردن زندگی روزمره‌شان، ناگهان به تأمل و تعمق درباب زمان حال می‌پرداختند. به‌باور ویتگنشتاین، تأمل منفعلانه درباب حال، مشغولیتی غیرطبیعی است که سنت متافیزیکی تحمیل کرده است و جریان زندگی روزمره را نادیده می‌گیرد.‌ ‌جریانی که همیشه از زمان حال سرریز می‌کند و هیچ امتیاز ویژه‌ای هم برای آن قائل نمی‌شود. برای ویتگنشتاین جذابیت نهفته در امر حاضر و زمان حال صرفاً نوعی انحراف حرفه‌ایِ فلسفی - ‌و چه بسا هنری‌ است؛ قسمی مرض متافیزیکی که باید به‌واسطه‌ی نقد فلسفی درمانش کرد.