کتاب مکانیزم دفاعی نوشتهی زیگموند فروید است. این کتاب مبانی و نظریات فروید را دربارهی دفاع توضیح میدهد. مترجمان کتاب برای فهم بیشتر و بهتر این موضوع در ابتدا نکات کلیای را دربارهی ادبیات فروید شرح دادهاند: «او معتقد است که بسیاری از رفتارهای انسان، به ویژه رفتارهای پرخاشگرانه که ریشه ی اختلالات روانی هستند، تحت تاثیر انگیزه های ضمیر ناخودآگاه می باشند، اما می توانند با انتقال به بخش خودآگاه و از طریق معالجات روانکاوانه درمان شوند.
کتابی که پیش روی شماست، مجموعه مقالات پراکنده و نظریه های فروید درباره ی مکانیزم های دفاعی ضمیر ناخودآگاه می باشد که از سایت های اینترنتی و مقالات و کتب تالیف شده ی مختلف گردآوری و ترجمه شده است. او بیان می دارد که شخصیت از سه سطح تشکیل شده است:
« نهاد » یا « اید » که با نیازهای جسمی سر و کار دارد و مطابق اصل لذت طلبی عمل می کند؛
« فرامن » یا « سوپرایگو » که همان وجدان است و با اخلاقیات در ارتباط،
و « من » یا « ایگو » که وظیفه اش برقراری تعادل بین خواسته های « نهاد » و « فرامن » است.
بنابراین « من » ، مهم ترین هسته ی شخصیت فرد است که می تواند در برابر هیجانات، اضطراب ها، شکست ها، تحقیرها و... مورد تهدیدات جدی قرار بگیرد. در این میان مکانیزم های دفاعی دست به کار شده، با محافظت از « من » در برابر این مشکلات عاطفی، سعی می کند تا با ایجاد سازگاری و تسکین اضطراب، آرامش را به فرد بازگرداند.»
کتاب مکانیزمهای دفاع روانی در هفده فصل نوشته شده است.
فصل اول: مکانیزمهای دفاعی
فصل دوم: انواع مکانیزمهای دفاعی
فصل سوم: مکانیزم سرکوبی
فصل چهارم: مکانیزم جبران
فصل پنجم: مکانیزم برابرسازی
فصل ششم: مکانیزم توجیه
فصل هفتم: مکانیزم عکسالعملسازی
فصل هشتم: مکانیزم جابهجا سازی
فصل نهم: مکانیزم بازگشت
فصل دهم: مکانیزم گریز
فصل یازدهم: مکانیزم تکذیب
فصل دوازدهم: مکانیزم دورن فکنی
فصل سیزدهم: مکانیزم برونفکنی
فصل چهاردهم: مکانیزن برتری
فصل پانزدهم: مکانیزم وارونهسازی یا تبدیل
فصل شانزدهم: مکانیزمهای نماد
فصل هفدهم: انواع دیگری از مکانیزمها
زیگموند فروید عصبشناس، نویسنده و فیلسوف مشهور اتریشی متولد سال 1856 است. او را پدر علم روانکاوی میدانند. او در خانوادهای یهودی با وضعیت مالی متوسط به دنیا آمد و کودکی خودش را در شهر فرایبورگ گذراند. زمانی که فروید تنها چهار سال داشت، همراه با خانوادهاش به شهر وین اتریش رفت و وین شهری بود که فروید تا آخر عمرش در آنجا زندگی میکرد. زیگموند فروید در سال 1873 وارد دانشکدهی پزشکی وین شد و در کنار علم پزشکی مطالعات فلسفی جامع و کاملی هم داشت. فروید بعد از فارغالتحصیلی از دانشگاه وین به پاریس رفت و زیر نظر ژان مارتین، متخصص اعصاب و روان مشغول به کار شد. مارتین یکی از نخستین پزشکانی بود که برای درمان بیمارانش از روش هیپنوتیزم استفاده میکرد. فروید درزمانی که در پاریس بود توانست به چند زبان اروپایی مسلط شود و از آموزههای استادش مارتین بیشترین استفاده را کند.
زمانی که فروید به وین بازگشت بهعنوان متخصص اعصاب و روان مشغول به کار شد. او نیز برای درمان بیمارانش از روش هیپنوتیزم مارتین استفاده میکرد. بعد از گذشت چند سال فروید بیمارانش را ترغیب کرد که بهجای فرورفتن در خلسهای عمیق، بدون ترس آزادانه با او صحبت کنند. زیگموند فروید بعد از تحلیل کردن شخصیت بیمارانش متوجه تأثیر رفتارهای جنسی در کودکان شد. رفتارهایی که نشات گرفته از تمایلات کودکان به بزرگسالان است.
در سال 1900 بود که زیگموند فروید نخستین کتاب خودش را بانام رؤیا منتشر کرد. این کتاب یکی از عامهپسندترین آثار فروید است. او در این کتاب بیان کرد که رویها بیان پنهانی از طرفی بیانگر آرزو و خواستههای ما و از طرف دیگر نشاندهندهی ترسهای ما هستند. رؤیاهای ما میتوانند تأثیر بزرگی روی شخصیت ما دارند و نباید هرگز این تأثیر را انکار کنیم و یا نادیده بگیریم.
زيگموند فرويد سالهای پایانی زندگیاش را درگیر بیماری سختی بود و به دلیل حضور نازیها در اتریش به انگلستان مهاجرت کرد. او در سپتامبر 1939 با تزریق میزان زیادی مورفین درگذشت و خاکستر حاصل از سوزاندن جسدش را در پایهی گلدانی که همیشه در اتاق فروید بود قراردادند.
انتشارات رادمهرکتاب مکانیزمهای دفاع روانی را با ترجمهی سید حبیب گوهریراد و محمد جوادی عرضه کرده و در اختیار علاقهمندان قرارداده است. این دو مترجم در ابتدای کتاب مقدمهای تنظیم کردهاند و در آن دربارهی کلیات نظریات زیگموند فروید توضیح دادهاند. نکتهی جالب این است که دو مترجم در مقدمه نوشتهاند: «ذکر این نکته ضروری است که امروزه بسیاری از نظریات فروید مورد نقد جدی دیگر روانشناسان بزرگ قرار گرفته و قابل استناد نمی باشد، به خصوص که برخی از نظریات او در تقابل با فرهنگ اسلامی و به طور کلی فرهنگ شرقی است و در اغلب موارد مورد پذیرش طیف وسیعی از مردم نمی باشد.»
اگر تمام خواسته ها و نیازهای بشر به راحتی ارضا می شد، دیگر در زندگی چیزی به نام "مشکل" وجود نداشت، اما همان گونه که می دانیم موانع و مشکلات مختلف، آداب و رسوم، سنت های اجتماعی، قوانین قراردادی و... مانع ارضای بسیاری از نیازهای انسان است. از بین بردن برخی از این موانع آسان و رویارویی با برخی دیگر بسیار مشکل است، بنابراین زندگی انسان مالامال از کشمکش های همیشگی است.
همان گونه که میکروب باعث ناراحتی جسمانی می گردد، احساس گناه و عذاب وجدان و همچنین ارضانشدن خواسته ها و امیال نیز سبب به وجود آمدن « استرس روانی یا همان اضطراب می شود و موجب « تنش» می گردد و تا زمانی که« تعادل » دوباره بازنگردد، بهبود نمی یابد.
این حالت های روانی، واکنش های دفاعی "شخصیت" را تحریک کرده و مکانیزم های دفاعی وارد عمل می شوند. به بیان بهتر می توان گفت «من »، مرکزی ترین و اصلی ترین هسته ی شخصیت است و هرگونه کوچک شمردن ارزش آن، تهدیدی برای این هسته محسوب می شود. به همین خاطر به جهت محافظت از « من » در برابر فروپاشی و تحقیر، مکانیزم های دفاعی گوناگونی به وجود آمده است که هنگامی که ارزش و انسانیت فرد مورد تهدید قرار گرفته باشد، آشکار می شود تا میان انگیزه ها و کشمکش های متعارض سازگاری ایجاد کرده و سبب تسکین اضطراب ها و هیجانات شود.
این مکانیزم های دفاعی مورد استفاده ی همه ی ما انسان ها است، زیرا وجود آن ها برای بی اهمیت نشان دادن شکست ها و حمایت در برابر هیجانات و اضطراب ها و... احساس ارزشمندی است، به همین خاطر آن ها « واکنش های سازشی عادی » خوانده می شوند، مگر آن که به طرزی افراطی از آن ها استفاده شود که در نتیجه تمام آن حالات تدافعی که برای محافظت از ارزش های شخص ایجاد شده بودند، خود سبب ایجاد اختلالاتی می گردند.
آنچه در بالا خواندید بررسی و نقد کتاب مکانیزمهای دفاع روانی اثر زیگموند فروید بود.خرید و دانلود این اثر در همین صفحه امکانپذیر است. برای مطالعهی دیگر کتابها در زمینهی روانکاوی میتوانید به قسمت دستهبندی کتابها مراجعه و کتابهای این موضوع را یکجا مشاهده کنید.