کتاب هنرمند و زمانه اثر مارینا تسوتایوا نشر اطراف

مارینا تسوتایوا شاعری با زبانی یگانه و نگاهی منحصربه‌فرد بود که هم بر هم‌عصران خود تأثیر گذاشت و هم نسل‌های بعدی را دگرگون کرد. از بد حادثه اما تمام عمر او با مشقت گره خورده بود؛ با جنگ و انقلاب و مهاجرت و فقر. او که هرگز از رنج‌های زمانه‌اش در امان نبود، در شعرها و جستارها و متون ادبی‌اش به نحوی فجایع و تراژدی‌ها و دردهای دورانش را بروز می‌داد و در پی فهم‌شان بود. کتاب هنرمند و زمانه متشکل از سه جستار از مهم‌ترین و برجسته‌ترین جستارهای تسوتایواست که به همین دغدغه‌ها می‌پردازند؛ به مسائلی همچون پیوند هنر و اخلاق و ضمیر انسانی، حال‌وهوای آفرینش هنری در زمانۀ آشوب و جایگاه هنر و هنرمند در جامعۀ سیاست‌زده.

جستارهای تسوتایوا پیش و بیش از هر چیز تکاپویی فکری است برای فهم نسبت و رابطۀ هنرمند و آفرینش هنری با زمانه‌ای که سایۀ بحران و فاجعه بر سرش سنگینی می‌کند. جامعه‌ای که رخوت و ابهام بلای جانش شده است. تلاشی است برای پاسخ به این سؤال که «در گرماگرم هجوم وقایع، هنرمند کجا می ایستد؟»

جستارهای هنرمند و زمانه پیش‌تر در کتاب آخرین اغواگری زمین منتشر شده بودند و در واقع ویراستی جدید از همان جستارها هستند. در کتاب جستاری از جوزف برودسکی، شاعر و منتقد ادبی روس‌آمریکایی، نیز آمده که در شناخت بهتر ویژگی‌های ممتاز و بی‌همتای نثر تسوتایوا و جایگاه او در ادبیات روسیه به کار می‌آید.