کتاب نابینایان موریس مترلینگ نشر سفیر فرهنگ و هنر

کتاب نابینایان اثر موریس مترلینک، نمایشنامه‌نویس بلژیکی و برنده‌ی نوبل ادبیات، یکی از مهم‌ترین آثار نمادگرای قرن نوزدهم است. این اثر در کنار دو نمایشنامه‌ی دیگر مترلینک، یعنی خانه و میهمان ناخوانده، مجموعه‌ای از درام‌های شاعرانه و فلسفی او را تشکیل می‌دهد. در این نمایشنامه‌ها، مترلینک از روایت بیرونی فاصله می‌گیرد و با زبانی استعاری به درون ذهن، سرنوشت و ناتوانی انسان در برابر نیروهای ناشناخته‌ی هستی می‌پردازد.

خلاصه و محتوای اصلی

نمایشنامه‌ی نابینایان روایت گروهی از مردان و زنان نابیناست که در جزیره‌ای دورافتاده، در سکوت و تاریکی منتظر بازگشت کشیش خود هستند. آنان نمی‌دانند کجا هستند و چه بر سرشان آمده، اما با گفت‌وگو و حدس و گمان تلاش می‌کنند وضعیت خود را درک کنند. فضای اثر کاملا مینیمال و بسته است؛ حرکتی فیزیکی رخ نمی‌دهد و گفت‌وگوها در سطحی فلسفی جریان دارد.

در خانه، مترلینک فضایی آشنا و خانوادگی را تصویر می‌کند و همچنان که ظاهر آرامش‌بخشی دارد، اضطراب و در انتظار مرگ نهفته است .میهمان ناخوانده نیز بر محور حضور ناشناخته‌ی مرگ در زندگی انسان بنا شده است؛ در هر سه اثر، مرگ، نادانی، و انتظار، عناصر بنیادین هستند.

در نابینایان، نبودِ دیدن میتواند استعاره‌ای از ناتوانی بشر در شناخت حقیقت باشد. شخصیت‌ها در تاریکی مطلق و جهل خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند و کشیشی که قرار بود راهنمای آنان باشد، در سکوت مرده است. این موقعیت نمادین، انسان مدرن را به تصویر می‌کشد که در جهانی بی‌پاسخ، رها شده و سرنوشت خود را پیدا نمیکند.

سبک مترلینک در این آثار، نمادگرایانه و فلسفی است. او به‌جای روایت مستقیم، از نمادهایی چون نور، تاریکی، سکوت و صدا استفاده میکند. سکوت در نمایشنامه‌هایش عنصری زنده و گویاست. ریتم کند و تأمل‌برانگیز اثر، خواننده را وادار می‌کند تا به معناهایی فراتر از ظاهر گفت‌وگوها بیندیشد.

بخش‌های شاخص کتاب

از میان بخش‌های کتاب، نمایشنامه‌ی نابینایان بی‌تردید شاخص‌ترین و ماندگارترین است. گفت‌وگوهای فلسفی میان شخصیت‌ها، مرگ ناپیدای کشیش، و تصویر شاعرانه‌ی جزیره‌ی تاریک در اوج است. در این بخش، نویسنده موفق می‌شود فضای خفقان‌آوری درست کند که در عین سکون، به عمیق ترین لایه‌های وجود انسان نفوذ می‌کند.

در میهمان ناخوانده نیز حضور نامرئی مرگ در خانه‌ای آرام، نمایشی از اضطراب و انتظار ابدی انسان است.

معرفی نویسنده

موریس مترلینک (Maurice Maeterlinck)، نویسنده، نمایشنامه‌نویس و شاعر بلژیکی است که به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته‌ی جنبش نمادگرایی شناخته می‌شود. او در آثار خود، مفاهیم مرگ، تقدیر، نادانی و سکوت را با زبانی شاعرانه و فلسفی ترکیب میکند. مترلینک در سال 1911 جایزه‌ی نوبل ادبیات را نیز به‌خاطر آثار نمادین پرشکوه و تفکر عمیق فلسفی‌اش دریافت کرد.

مخاطب هدف

کتاب نابینایان برای دانشجویان تئاتر، فلسفه و ادبیات نمایشی اثری ارزشمند است، زیرا شعر، فلسفه و درام را همزمان نشان می‌دهد. همچنین برای خوانندگانی که به آثار نمادگرایانه و اندیشمندانه علاقه‌مندند، این کتاب تجربه‌ای تأمل‌برانگیز را فراهم می‌کند. مترلینک در این اثر، خواننده را به تماشا و اندیشیدن درباره‌ی هستی، آگاهی و مرگ دعوت می‌کند.