کتاب صوتی فراز و نشیب تاریخ ایران جلد 2 گروه تاریخ ایران قوی سفید

در جلد اول از این کتاب گفتیم که در اواخر دورۀ تیموریان، ازبکان که از بازماندگان مغولان بودند به عمر تیموریان که محدود به شرق ایران شده بود پایان دادند و همزمان با این رویدادها در غرب ایران نیز صفویان حکومت‌های ترکمانی آق-قویونلو و قراقویونلو را از صحنۀ قدرت بیرون راندند و تبریز را به تصرف خود درآوردند. البته به قدرت رسیدن صفویان مقدماتی طولانی و پیوندی دردناک با فاجعۀ حملۀ مغولان و آنچه بر سر این آب و خاک آمده بود داشت و شما در فصل اول از این کتاب به اختصار با روند پیدایش و قدرت گرفتن صفویان که از مهم‌ترین دوره های تاریخی ایران به ‌شمار می‌آید و پس از نهصد سال از نابودی پادشاهی ساسانی یک حکومت متمرکز ایرانی دوباره بر سراسر ایران روزگار ساسانی فرمانروایی نمود آشنا می شوید. در اواخر دوران حکومت صفوی افغان‌های ساکن قندهار دست به شورش و حمله علیه حکومت مرکزی زدند. ریشۀ این شورش به یکی از اشتباهات پادشاه صفوی در انتصاب یک حاکم بدسیرت برای قندهار برمی‌گشت که سرانجام باعث انقراض خاندان صفوی و آغاز دوران حکومت چند سالۀ افغان‌ها بر ایران که به دوران هوتکیان شناخته می شود گردید و شما در فصل دوم از این کتاب با این دوران کوتاه از تاریخ ایران آشنا می شوید. پس از افول و کم فروغ شدن صفویان و حمله افغان ها، انحطاط سلسله صفوی و تزلزلی که در ارکان قدرت دویست و پنجاه سالۀ آن پدید آمده بود موجب بروز فتنه‌های بسیاری در ایران گردید. حاکمیت افغان‌ها بر ایران و آشوب ها و نابسامانی های ناشی از آن، شورش‌ها و طغیان های محلی، عدم لیاقت بازماندگان صفوی و هجوم دشمنان مرزی، اوضاع بس خطرناکی را در جامعۀ ایران آن زمان پدید آورد. در چنین شرایطی ظهور نادر که شبان‌زاده ای خوش اقبال بود باعث تحولات بزرگی در سرزمین ما گردید و ایران بار دیگر برای مدت کوتاهی عظمت از دست رفتۀ خود را با بنیانگذاری دوران افشاریان بازیافت و شما در فصل سوم از این کتاب با این دوران پُرغرور از تاریخ ایران آشنا می شوید. عظمتی که نادرشاه به این آب و خاک برگرداند با قتل نابهنگام و غافلگیرانۀ وی به شدت مخدوش شد و در آن زمان هر کس قدرتی در خود سراغ داشت در گوشه‌ای از کشور اعلام حکومتی مستقل کرد و عملاً دولت مرکزی قدرتمندی دیگر وجود نداشت و هر چند کسانی که خواستار ادامۀ حکومت افشاریان بودند برادرزادۀ نادرشاه را به سلطنت برگزیدند ولی در صحنۀ پرآشوبِ قدرت رقیبان دیگری نیز وجود داشت و در این میان طایفۀ زند نیز با قدرت گرفتن جوانی بی‌نام و نشان که سالها در رکاب نادرشاه جنگ کرده بود و بعدها به کریم خان شهرت یافت، مدعی جدیدی برای حکومت شد و شما در فصل چهارم از این کتاب به روند طولانی و پرحادثۀ به قدرت رسیدن زندیان در ایران آشنا می شوید. با مرگ کریم خان زند آتش انتقام قاجاریان شعله ور شد و آقامحمدخان قاجار با کینه‌کشی سخت از افشاریان و زندیان که به ترتیب در قتل پدر بزرگ و پدرش نقش داشتند بازماندگان آنان را برانداخت و سرانجام به تاج سلطنت ایران که چند نسل از قاجاریان در پی آن بودند دست یافت و شما در فصل پنجم از این کتاب با آمدن و رفتن قاجاریان به طور خلاصه آشنا می شوید. البته باید توجه داشت که تاریخ تنها به چگونگی آمدن و رفتن حکومت ها و پادشاهان نمی پردازد بلکه علاوه بر آن به اوضاع اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، علمی، و هنری هر دوران نیز توجه دارد که لازمۀ آن آگاهی از تاریخ سیاسی- نظامی و همین آمدن و رفتن حکومت ها می باشد.