کتاب آینه ی جادو جلد 1 نشر واحه

معرفی کتاب آینه ی جادو ۱ اثر مرتضی آوینی کتاب «آینه جادو» نوشته سید مرتضی آوینی (۱۳۷۲-۱۳۲۶) است. آوینی فیلم ساز مستند و روزنامه نگار حوزه دفاع مقدس بود که در سال ۱۳۷۲ بر اثر ترکش مین به شهادت رسید. از او آثار بسیاری به جامانده است. این کتاب اولین جلد از مجموعه سه جلدی «آینه جادو» است که مقالات آوینی در آن جمع آوری شده است. این مقالات در فاصله مهرماه ۶۷ تا ۶۹ نوشته شده و در فصلنامه سینمایی «فارابی» و ماهنامه هنری «سوره» چاپ شده اند. نگاه این کتاب را از آن لحاظ که دارای هویتی فلسفی و مذهبی نیز هست می توان بدیع و بی سابقه دانست. در بخشی از کتاب «آینه جادو» می خوانیم: «فیلم اگر جاذبه نداشته باشد، فیلم نیست.» آیا این سخن همان همه که مشهور است، بدیهی است؟ پر روشن است که تا این نسبت بین فیلم و تماشاگر برقرار نشود، اصلا مفهوم فیلم و سینما محقق نمی گردد: تماشاگر باید تسلیم جاذبۀ فیلم شود، چرا که او با پای اختیار آمده است و اگر در این دام نیفتد، می رود. اگر فیلم جاذبه نداشته باشد، تماشاگری پیدا نمی کند و فیلم بدون تماشاگر، یعنی هیچ. پولی که برای بلیت پرداخت می شود نیز تأییدی است بر همین توقع… و اصلا شک کردن در این امر، شک کردن در مشهورات و مقبولات عام است. طبیعت زندگی بشر نیز با این اقتضا همراه است که مردم از آنان که در مشهورات شک می کنند، خوششان نیاید. البته در این جا بحث تنها به مسئلۀ جذابیت مربوط نمی شود و اصلا بحث در باب «جذابیت» را بدون اشاره به «مخاطب سینما» چگونه می توان انجام داد؟ باید دید که «طرف تأثیر» جاذبه های سینما چه کسانی هستند: عوام الناس و یا خواص؟ و مقصود از «خواص» چه کسانی هستند؟ انتلکتوئل ها؟ منقّدین؟ حکما و عرفا؟… و یا همۀ اینها؟ شکی نیست که فی المثل سینمای تارکوفسکی را عوام الناس نمی فهمند و اگر معیار جذابیت «گیشه» باشد، خیلی از فیلم ها را دیگر نباید فیلم دانست».