از آنجا که در زمینه علم در تمدن اسلامی کمتر کار شده و آثار مستقل به ویژه بین پژوهشگران ایرانی، اندک است، توجه به سرگذشت مفهوم علم در تمدن اسلامی ضروری است. لذا بحث از مفهوم علم با شناخت مفهوم و جایگاه علم در تمدن اسلامی، همین طور با وضع کتاب و کتابخانه، علم در جامعه خودمان به لحاظ تعلیم و تربیت و نیز با وضع انبوهی از فریبکاری ها در این زمینه و نیز داستان های عقب ماندگی و بدبختی که امروزه نصیب مسلمانان شده است، پیوند داده شده است. به این معنا که سعی شده، از دل بررسی مفهوم علم، نتایجی هم در آن عرصه ها ولو محدود گرفته شود.