کتاب گرامشی و انقلاب نشر چرخ

عمل انقلابی کمونیستی، در چارچوب بین‌المللی، رانه‌ای است که گرامشی را تا تحلیل جزئی‌ترین پیامدهای روبنایی جوامع بشری به پیش می‌برد. در اول مه ۱۹۱۹ به همراه پالمیرو تولیاتی۶، آنجلو تسکا و اومبرتو ترّاچینی۷ هفته‌نامه‌ی اردینه نوئوو۸ (نظم نوین) را تأسیس می‌کند که در ابتدا با عنوان دوم مرور هفتگی فرهنگ سوسیالیستی چاپ می‌شد. اما به‌سرعت، و برخلاف میل تسکا، گرایش گرامشی به انقلاب بلشویکی با محوریت قدرت یافتن شوراها، خط کلی نشریه را به سوی سازمان‌دهی کارگری سوق داد و عنوان دوم نشریه به روزنامه‌ی شوراهای کارخانه تغییر کرد. گروه اردینه نوئوو مباحثات بسیاری پیرامون وضعیت طبقه‌ی کارگر، سازمان‌دهی و قدرت یافتن آن به راه انداخت. لنین گرایش‌های نشریه را در تضاد با رفُرمیست‌ها و ماکسیمالیست‌ها تأیید کرد و گروه گرامشی به گروه آمادئو بوردیگا۹، که از مدت‌ها پیش به فکر تأسیس حزب کمونیست بود، نزدیک‌تر شد. در همین سال و در سرتاسر اروپا بحران‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از جنگ‌جهانی اول، و اهمیت نمادین و عینی انقلاب اکتبر، کارگران و دهقانان را به‌ عنوان رهبران اعتراضات سیاسی مطرح کرده بود. در ایتالیا نیز، به‌خصوص در بخش مرکزی و شمالی کشور، کارگران و دهقانان بین سال‌های ۱۹۲۰ ـ ۱۹۱۹ خود را در گروه‌های مختلف سازمان‌دهی کرده بودند. اشغال زمین و کارخانه‌ها از سوی شوراهای کارگری و دهقانیْ بورژوازیِ ایتالیا را به هراسی انداخت که این دو سال را با عنوان «دو سال سرخ» برچسب زدند. در همین سال‌ها، موسولینی دسته‌های مبارزه‌ی فاشیستیِ خود را، که از حمایت گروه‌های بورژوازی برخوردار بود، به راه انداخت؛ در مقابل، رفُرمیست‌های سوسیالیست در سازمان‌دهی تظاهرات انقلابی نه‌تنها برنامه‌ای عملی و رو به‌ جلو ارائه ندادند، بلکه گروه‌های پیشرو را در مقابل سرکوب دولتی بی‌پناه گذاشتند. اهمیت سازمان‌دهی پرولتاریا در تورینو گروه گرامشی را به تأسیس شوراهای کارگری و اشغال کارخانه‌ها کشاند؛ عملی که تضاد این جریان را با حزب سوسیالیست برجسته‌تر کرد. سرانجام، خودداری حزب سوسیالیست ایتالیا از اخراج عناصر رفُرمیست و قبول شروط الحاق به بین‌الملل سوم فراکسیون کمونیستی حزب سوسیالیست ایتالیا را به جدایی اجتناب‌ناپذیری از حزب کشاند و به این‌گونه در تاریخ ۲۱ ژانویه‌ی ۱۹۲۱، در کنگره‌ی لیورنو۱۰، به رهبری گروه بوردیگا و گرامشی، حزب کمونیست ایتالیا تأسیس شد.