معرفی، خرید و دانلود کتاب زهد

حسن بصری(رض) یکی از تابعین شمرده می‌شود و یکی از آنان است که در دَوران مهم گسترش دعوت اسلامی سهیم بودند. روشن است آنچه را که در این جا می‌خواهیم بدان اشاره کنیم جایگاهی است که از حسن بصری یادی کرد تا آقای تابعین و دانش‌اندوز و دانشمند و پارسا و ستایشگر و اندرزگو و نیک‌اندیش و فراخواننده به سوی خدای بزرگ باشد. آنچه در خور یادآوری است این است که حسن بصری بسیاری از یاران نبی اکرم(ص) را دیده و از آنان حدیث شنیده و بهره‌مند شده است و در این علم مهم که از صحابه به ارث برده بود سودمند شده است، در حلقه‌های درس و وعظ و ارشاد شرکت می‌کرد تا از یک سو به دانایی مردم در امور دینی کمک کند و از سوی دیگر به ردّ و پاسخگویی به شبهه‌ها و افتراهایی که پیروان ادیان و فرقه‌ها به دین مقدّس اسلام وارد کرده‌اند، بپردازد. شاید مفید باشد متن کهنی را که جایگاه پیر علمی حسن بصری را بیان می‌کند، نقل کنیم: ثابت بن قرّه می‌گوید: حسن بصری مُرواریدی از ستارگان آسمان علم و تقوی و زهد و فصاحت بود، پندهایش به دل می‌نشیند و گفتارش با خردها می‌آمیزد، یگانه‌یی است که ثانی ندارد، به ما نزدیک و دیدگاهش برابر با دل‌گفته‌های او و ظاهرش همسنگ باطن اوست، مردم مختلف در مجلس وی گِرد می‌آمدند و از بیانات او سود می‌بردند، یکی از حدیث و دیگری از تأویل و شخصی از حلال و کسی از حرام می‌پرسید، این از کلام عربی او و آن از گفتار او و یکی از فتوای او و دیگری از حکمت و علم قضای او و یکی از پند و اندرز او بهره‌مند می‌شد، در همه‌ی این دانش‌ها چون دریایی ژرف و روان و چراغی درخشنده و تابان بود، قتاده‌ی مفسّر و عمرو بن واصل متکلّم و ابن ابی اسحاق نحوی و فرقد سبخی صاحب رقایق و امثال اینان پای درس او می‌نشستند، کسی مثل او و در منزلت او نبود. توانایی شخصیت علمی حسن بصری، به ویژه زهد وی، مرا وامی‌دارد تا اندکی از شهرت و دانش او را یادآور شوم. حسن بصری از پایه‌گذاران حرکت زهد و تصوف در بصره شمرده می‌شود. حرکتی که هدف آن پرورش نفس برای عبادت و نیروبخش پیوند روح عبد با رَبّ است. روش من در این بحث، گردآوردن و صورت دادن و منظم کردن روایات مربوط به زهد او است که در کتب متعدد و مختلف مکتوب است. از خدا می‌خواهم ما را در آنچه دوست می‌دارد و از آن خرسند می‌شود موفق داراد. محمّد عبدالرحیم محمّد