مناسبات حاکمیّت و خانواده
ضرورت بازنگری در رويكردها

اهمّیت خانواده در دیدگاهِ اندیشمندان مسلمان نیازی به اثبات ندارد؛ چنان‌که اهمّیت تاریخی و فرهنگی خانواده در میان اجتماعات بشری نیز تردیدناپذیر است. در جامعۀ ایرانی، اهمّیت خانواده به اندازه‌ای است که عاملی مهمّ در هویت‌سازی فرد و سرمایه‌ای اجتماعی برای وی شمرده می‌شود. این باور که خانواده، اجتماعی متفاوت از دیگر اجتماعات بشری است و توانایی ویژه‌ای در بازتولید فرهنگ و سامان‌دهی مناسبات اخلاقی و اجتماعی دارد، باوری فراگیر است که تا کنون از آسیبِ نفی و انکارها، چه در میان کارشناسان ایرانی و چه در فرهنگ عمومی، دور مانده‌است. این باور که تأییدشدۀ آموزه‌های اسلام نیز هست، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در قانون اساسی جمهوری اسلامی رسمیت یافت. خانواده در نگاه خبرگان قانون اساسی به اندازه‌ای مهمّ بود که هم در مقدّمه و هم در اصل دهم قانون اساسی به آن پرداختند: «خانواده واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است و توافق عقیدتی و آرمانی در تشکیل خانواده که زمینه‌ساز اصلی حرکت تکاملی و رشدیابندۀ انسان است، اصل اساسی بوده و فراهم‌کردن امکانات جهت نیل به این مقصود، از وظایف حکومت اسلامی است.» «اصل دهم: از آنجا که خانواده واحد بنیادی جامعۀ اسلامی است، همۀ قوانین و مقرّرات و برنامه‌ریزی‌های مربوط، باید در جهت آسان‌کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایۀ حقوق و اخلاق اسلامی باشد.»