کتاب متغییرهای اثرگذار بر روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران و آلمان در دورۀ آنجلا مرکل آرزو زارع عسکری نشر اندیشکده روابط بین‌الملل

آلمان به‌دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی حساس، همواره یکی از ارکان برجسته و نقش‌آفرین اروپا بوده است. زمانی به‌عنوان رایش اول و دوم یکی از اعضای برجستۀ کنسرت اروپا، تصمیم‌گیرندۀ چگونگی حفظ تعادل قوا و منافع قدرت‌های بزرگ بوده سپس به نام رایش سوم زمینه‌ساز تحولاتی شد که به دوقطبی شدن جهان انجامید. پس از آن آلمان با تلاش و پیگیری خود و با گرفتن لقب رایش چهارم یا موتور محرک، اتحادیۀ اروپایی را چنان به پیش می‌برد که در شمار یکی از قطب‌های قدرت جهانی درآمد. در طول تاریخ معاصر و از فاصلۀ بین دو جنگ جهانی اول و دوم تاکنون جایگاه سیاسی و اقتصادی ایران نیز از چنان اهمیتی برخوردار بوده که همواره موردتوجه آلمان قرار گرفته است. ایران و آلمان دارای روابطی دیرینه و سنتی با یکدیگر هستند. روابط دو کشور در دوره‌های مختلف متفاوت بوده و قبل از انقلاب به‌خصوص در دورۀ رضاشاه به‌دلایل مختلف از جمله بهره‌گیری از نیروی سوم، گرایش آلمانوفیلی رضاشاه و همخوانی حکومت دیکتاتوری وی با هیتلر و... رو به توسعه گذاشت. اما در دهه‌های بعد به‌دلیل ماهیت انقلاب اسلامی و سیاست سلطه‌ستیز ایران، آلمان زیرسلطۀ سیاست‌های غرب و به‌خصوص سیاست خاورمیانه‌ای خود که در جهت حمایت و ضرورت امنیت اسرائیل بوده فرودهایی در روابط رخ داد.