کتاب نگاهی به انقلاب ایران نشر اندیشکده روابط بین‌الملل

هیچ پدیده‌ای در جهان هستی وجود ندارد که تأثیری بر محیط پیرامون خود نگذارد. در علوم انسانی و به‌صورت جزء علم جامعه‌شناسی سیاسی به‌صورت دقیق می‌توان این مسئله را حس کرد. انقلابات به‌عنوان پدیده‌هایی که ریشه در عمق تاریخ دارند نیز از این امر مستثنا نیستند، علی‌الخصوص انقلابی که در قرن بیستم رخ داد توانست آثار و تغییراتی را در سپهر سیاسی جهان منعکس کند. پدیده انقلاب در انواع دگرگونی‌های سیاسی‌اش در انواع و اقسام ساخت‌ها و نظام‌های سیاسی با فرازوفرودهای متفاوت رخ داده است. جامعه‌شناسان سیاسی بر این باورند که انقلابات را باید به‌طور خاص و واشکافانه بررسی کرد و این امر مستلزم شناخت درست از این پدیده است. آن‌ها معتقدند که شناخت انقلاب‌ها و دسته‌بندی‌های مختلف آن‌ها نتیجه شناخت درست از بنیان‌های فکری و نظری این پدیده‌ها است. ازآنجایی‌که انقلاب‌ها پدیده‌هایی زودگذر نیستند برای شناخت کافی و کامل از آن‌ها باید جان‌مایه‌های تفکری رهبران آن‌ها را بررسی کرد. برخی از انقلاب‌شناسان بر این باورند که بعضاً جای مفهوم انقلاب با مفاهیم دیگر دگرگونی‌های سیاسی همچون کودتا و جنبش‌های استقلال‌خواهانه عوض می‌شود. این عوض شدن در یک نتیجه کلی منجر به عدم تشخیص صحیح یک پدیده سیاسی بر اساس نداشتن پارامترهای تقسیم‌بندی می‌شود. انقلاب اسلامی ایران را نیز در این کتاب در رهیافت‌هایی تحلیل‌گونه به عرصه‌ بحث و نظر خواهیم گذاشت. این انقلاب یک پدیده چند علیتی است که به‌زعم بسیاری از انقلاب‌پژوهان بنیان‌های نظری از پیش موجود در رابطه پدیده انقلاب را دگرگون ساخت و باعث این مسئله شد که دانشمندان و نویسندگان نسل سوم نظریات انقلاب‌ها به دگرگونی و بررسی بیشتر در مورد این پدیده بپردازند. بعضی در مورد انقلاب اسلامی ایران بر این باورند که این انقلاب اقدام دولت‌های خارجی بوده است که در این کتاب برای این فرضیه پاسخ مناسب آورده می‌شود و سعی بر ابطال این فرضیه صورت می‌گیرد. در این کتاب سعی بر آن شده است که به‌طورکلی نگاهی به دور از قضاوت‌ها و جناح‌های سیاسی بر این پدیده شگرف صورت گیرد. در این کتاب در ابتدا سخن از مفهوم انقلاب آورده می‌شود و نظریات پیرامون آن بررسی می‌شود و سپس انقلاب‌های بزرگ رخ داده در جهان به عرصه‌ تحلیل آورده بعد بزرگ‌ترین انقلاب قرن بیستم یعنی انقلاب اسلامی ایران بررسی شده و درنهایت بازتاب‌های این انقلاب بر کشورهای مختلف جهان تحلیل می‌شود. رویکرد این کتاب در بررسی پدیده انقلاب رویکردی توصیفی–تحلیلی است که بر مبنای منابع موجود به رشته تحریر در آمده است.