کتاب تأملی در گفتمان هویتی گروه تکفیری داعش نشر اندیشکده روابط بین‌الملل

تشکیل و قدرت گرفتن گروه افراط‌گرای داعش که هدف خود را تشکیل خلافت اسلامی عنوان کرده با رشد ضدشیعه‌گری در منطقه همراه شده است. تشیع در حالی از جانب این گروه نسبتاً قدرتمند و اثرگذار، خصم معرفی ‌شده که در فضای اجتماعی و سیاسی منطقه نیز شیعه به‌صورت یک مسئله اهمیت بیشتری یافته و درعین‌حال آماج حملات سیاسی و مذهبی قرار گرفته است. درحالی‌که تشیع و تسنن در بسیاری از امور اعتقادی و عملی بیش از هر گروه دیگری به یکدیگر نزدیک به نظر می‌رسند و در گفتمان‌های رسمی خود یکدیگر را به رسمیت شناخته‌اند، خشونت‌ها و دشمنی‌های دوره‌ای میان این دو گروه افزایش ‌یافته است. داعش نیز به‌مثابۀ یک خرده‌گفتمان که خود را متعلق به جریان سلفی‌گرای تسنن می‌داند، به ساخت، بازتولید و افزایش رقابت، فرقه‌گرایی و خصومت میان تشیع و تسنن پرداخته است. کتاب پیش‌رو که مبتنی بر پایان‌نامۀ دورۀ دکتری و براساس کمک و همکاری‌های دکتر ناصر هادیان جزی و سرکار خانم دکتر حمیرا مشیرزاده تدوین شده، تلاشی است برای بررسی نحوۀ تغییر و تحولات گفتمان داعش از طریق تجزیه‌وتحلیل متون ارائه‌شدۀ آن در روش تحلیل گفتمان انتقادی برای فهم چگونگی شکل‌گیری خصم شیعه در گفتمان این گروه به‌عنوان یکی از مؤثرترین گروه‌های تکفیری حال حاضر جهان اسلام. این کتاب نشان داد پادگفتمان ضدشیعه که در طول تاریخ حضور آن در جهان اسلام وجود داشته، با مفصل‌بندی جدید پیرامون ترکیبی از فضای جغرافیایی عراق و سوریه، افزایش قدرت ایران با عناصر از پیش موجود در گفتمان تکفیری-سلفی به شکل گرفتن گفتمانی انجامیده که تشیع و ایرانی بودن را به‌مثابۀ امری یک‌کاسه‌شده به‌صورت خصم خود تعریف می‌کند.