کتاب حقوق معلولان از نظر قرآن کریم نشر توانمندان

از عهد باستان دو دیدگاه درباره معلولان وجود داشته است. یک عده معتقد بوده‌اند که افراد دارای معلولیت سربار جامعه و غیر سودمند هستند و حضور آنان موجب شیوع انسان‌های ناقص می‌شود. البته بیانات و استدلال‌های طرفداران این دیدگاه در دوره‌ها و در مکاتب مختلف، متفاوت بوده است. هیتلر رهبر آلمان نازی در دوره جدید کسی بود که نابودی معلولان را به طور وسیع اجرا کرد. او می‌گفت معلولان خلقت ناقص را در جامعه گسترش می‌دهند و باید تماماً از بین بروند؛ از این‌رو تعداد زیادی از افراد دارای معلولیت را از بین برد. بر خلاف طرز فکری که به نابودی و نسل کشی معلولان می‌اندیشید، قرآن کریم طرفدار حیات معلولان و اصلاح زندگی آنان و رساندن آنان به وضع مطلوب است. از جمله سوره‌هایی که از حیات معلولان حمایت می‌کند سوره عبس است. این سوره شامل مضامین عالی تفسیری و نکات فراوان است. به ویژه نکات مهم معلولیتی در این سوره درج شده است؛ به طوری که بر مبنای این رهیافت‌ها می‌توان نظام حقوقی و نظام اجتماعی و نظام فرهنگی معلولین را شکل داد. متفکران اهل سنت آثار بسیاری درباره سوره عبس تألیف و عرضه کرده‌اند اما در فرهنگ شیعه به ویژه جامعه هدف شیعی کمتر با مندرجات و مضامین این سوره کمتر پرداخته‌اند. دفتر فرهنگ معلولین تلاش کرده با اجرای طرح‌های مختلف درباره این سوره و اجرای کتاب و مقاله درباره معارف و مضامین این سوره، مبانی نظام فکری معلولان بر اساس دیدگاه‌های شیعی را تدوین نماید. کتاب حاضر بررسی دیدگاه‌های آیت اللّه سید محمود طالقانی درباره سوره عبس را بررسی می‌کند. ایشان از مفسران شیعه معاصر است که نظریات خاص درباره سوره عبس دارد. مهم این است که دیدگاه‌های آیت اللّه طالقانی مبتنی بر کرامت و تعالی روحی، معنوی و جسمی معلولان است. و خلاصه مباحث او این است که سوره عبس یک طرح نامه و یک شیوه نامه برای رشد و پیشرفت افراد و نیز جامعه معلولان است. به دلیل اینکه نظریات ایشان دارای نوآوری و ابتکارات است و می‌توان بر مبنای آرای او نظام اجتماعی مدرنی را برای معلولان پی‌ریزی کنیم. از همه نخبگان و پژوهشگران استدعا می‌نماییم، با ارسال نظرات و دیدگاه‌های خود، ما را یاری فرمایند؛ زیرا جامعه معلولان ایران بیش از همیشه به آراء انتقادی و اصلاحی نیازمند است؛ و ساخت و تدوین نظام فکری معلولان به ابتکارات فکری و آراء جدید و انتقاد از دیدگاه‌های سنتی نیاز مبرم دارد. بر خود فرض می‌دانیم از جناب حجت الاسلام والمسلمین سید جواد شهرستانی نماینده آیت اللّه العظمی سیدعلی سیستانی مدظله که همواره یار و پشتیبان پروژه‌های معلولان در ایران و کشورهای دیگر بوده‌اند صمیمانه تشکر نماییم. نیز از همه عزیزانی که در به سرانجام رسیدن این کتاب ما را یاری رساندند تشکر و تقدیر می‌نماییم. محمد نوری