در این پژوهش از دستاوردهای حقوق فرانسه بهعنوان یکی از پیشروان عرصه حقوق ادبی و هنری و نظام حقوقی مصر بهعنوان یک نظام حقوق اسلامی که از تجارب حقوق غرب برخوردار بوده، بهره گرفته و با توجه به مبانی فقهی، به تحلیل نظام حقوقی ایران خواهیم پرداخت.
در نظام حقوقی ایران درباره حقوق ادبی و هنری سؤالات فراوانی وجود دارد که باید در جستجوی پاسخ آن بود. بهعنوان نمونه آیا میتوان با توجه به مبانی شرعی و فقهی، حقوقی را تحت عنوان حقوق ادبی و هنری مورد شناسایی قرار داد؟ بر فرض مثبت بودن پاسخ، چه آثاری مشمول برخورداری از حقوق ادبی و هنری است؟ و انواع امتیازات و حقوق شناخته شده برای پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری چیست؟ و چه شخص یا اشخاصی را میتوان بهعنوان صاحبان و ذینفعان این دسته حقوق بهشمار آورد؟ وانگهی در صورت نقض حقوق شناخته شده برای پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری، چه ضمانتاجراهایی در نظامهای حقوقی مورد بحث وجود دارد؟
در راستای پاسخگویی به سؤالات مزبور، ابتدا در بخش مقدماتی به تبیین کلیات بحث در خصوص تاریخچه حمایت از حقوق ادبی و هنری، ماهیت حق پدیدآورنده و مشروعیت حق ادبی و هنری، پرداخته، پس از آن در بخش نخست از شرایط و انواع آثار مورد حمایت و نیز اشخاصی که بهعنوان پدیدآورنده شناخته میشوند، سخن خواهیم گفت. سپس حقوق پدیدآورنده اعم از حقوق مادی و معنوی وی را در بخش دوم مورد مطالعه قرار داده و در نهایت در بخش سوم به بررسی شیوههای حمایت از حقوق پدیدآورنده اعم از ضمانتاجراهای مدنی و جزایی در این خصوص خواهیم پرداخت.