کتاب سعدی محمدعلی همایون کاتوزیان نشر نامک

سعدی شاعر و نویسنده ای از قرن هفتم هجری، قرن سیزدهم میلادی، و یکی از بزرگترین نویسندگان کلاسیک فارسی در نظم و نثر است. تا دهۀ ۱۳۲۰، گلستانِ او به عنوان نمونۀ نثر عالی به شاگرد مدرسه ها آموزش داده می شد و بوستان اش راهنمای زندگی اخلاقی و بافضیلت به حساب می آمد، همچنان که مثلاً اخلاق ارسطو در انگلستانِ دورۀ ویکتوریا چنین بود. اما، در نیمۀ دوم قرن بیستم، این نظر هم چون نظرِ ایرانیان در دیگر زمینه ها، ناگهان و به شدّت عوض شد. سعدی از رونق افتاد و آیین ستایش او جای به ستایش بیشترِ حافظ داد. چنان که ژان ژاک روسو، شاید می گفت، "این تغییر چگونه رخ داد؟" تاثیر سعدی بر شاعران و نویسندگان بعدی بسیار عظیم بوده است و مسلماً تا اوایل قرن بیستم عموماً بزرگترین شاعر ایرانیِ همۀ دوران ها انگاشته می شد. سعدی، و پس از او، حافظ، در شمارِ ستارگان درخشانِ سنت های کهنِ شعر فارسی هستند که در قرن چهارم هجری آغاز شد و در قرن نهم هجری پایان پذیرفت. از آن پس تا اواخر قرن دوازده هجری ژانرها و سبک های جدیدِ بسیاری ظهور کرد که اوج آن به شعر سبک هندی موسوم است.