کتاب مبانی پژوهش کیفی اثر انسلم استراوس نشر نی

کتاب «مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه‌ی زمینه‌ای» نوشته انسلم استراتوس، استاد دانشگاه سانفرانسیسکو و جولیت کربن است. نویسندگان این کتاب روش‌هایی را پیش روی پژوهشگران می‌گذارند تا بتوانند داده‌های خود را تحلیل و تفسیر کنند و نهایتا به نظریه سازی بپردازند. در این کتاب راهنمای گام به گام یک پژوهش علمی اعم از از مرحله‌ی شكل‌‌گيری سؤال پژوهش تا رويكردهای مختلف برای كدگذاری و تحليل و درنهايت گزارش‌‌كردن نتايج آن، عرضه می‌شود. چگونگی ارائه و گزارش یک تحقیق علمی، به عنوان یکی از مهم‌ترین اصول در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی شناخته می‌شود که در طول سالیان مختلف نظر پژوهشگران و محققان این حوزه را به خود جلب کرده است. این کتاب می‌تواند به عنوان منبع خوبی در اختیار فعالان این حوزه قرار گیرد. در مقدمه کتاب « کتاب مبانی پژوهش کیفی» می‌خوانیم: «متن حاضر ویراست دوم کتابی است که نخستین بار در سال، ۱۹۹۰ و ترجمه فارسی آن با عنوان اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنائی، رویه‌ها و شیوه‌ها در سال ۱۳۸۵ منتشر شد. تفاوت‌های ویراست دوم با نخستین چاپ کتاب را می‌توانید در پیشگفتار متن حاضر بخوانید. این پیشگفتار را جولیت ُ کربین پس از درگذشت انسلم استراوس نوشته است. ازاین‌رو، متن حاضر را می‌توان آخرین روایت از نظریۀ زمینه‌ای دانست که یکی از دو نظریه‌پرداز این نظریه آن را از خود به یادگار گذاشته است. روش‌های پژوهش کیفی، مانند بسیاری تحولات فکری و علمی جدید، با تاخیر به ادبیات روش‌شناسی فارسی معرفی‌شده‌اند. با این وصف، استفاده از آنها در محافل دانشگاهی و در نزد پژوهشگران علوم اجتماعی و انسانی ایرانی در حال گسترش است. به گواه فهرست آنلاین کتابخانۀ ملی ایران، تاکنون نزدیک به بیست عنوان کتاب درباره روش تحقیق کیفی به فارسی تالیف و ترجمه شده است. این کتابها، به‌جز یکی دو عنوان، همگی در دهه ۱۳۸۰ منتشر شده‌اند. در اهمیت جایگاه نظریه زمینه‌ای همین بس که آن را میداندار «انقلاب کیفی» دانسته‌اند و سال ۱۹۶۷ را که بارنی گل یزر و انسلم استراوس نظریۀ مذکور را عرضه کردند، لحظه‌ای حساس در تاریخ علوم اجتماعی توصیف کرده‌اند که در آن این دو متفکر از پژوهش کیفی دفاع کردند و به مقابله با سیطره این ایده برخاستند که پژوهش کمی تنها شکل منظم تحقیق در علوم اجتماعی است. نویسندگان این کتاب مخاطبان اصلی خود را دانشجویان و پژوهشگران تازه‌کار انتخاب کرده‌اند. ازاین‌رو، کوشیده‌اند کتاب را به ساده‌ترین زبان بنویسند و آن را با مثال‌های فراوان قابل‌فهم کنند. علاوه بر این مزیت که کتاب را یکی از دو نظریه‌پرداز نظریۀ زمینه‌ای نوشته است، این زبان ساده نیز نکتۀ دیگری است که کتاب حاضر را بر بسیاری از کتاب‌هایی که درباره روش تحقیق کیفی به فارسی ترجمه‌شده است، برتری می‌دهد».