کتاب دن آرام جلد 1 نشر انتشارات فردوس

خواندن ادبیات کلاسیک، برای همه‌ جذاب است. خواندن این کتاب‌ها علاوه بر روایت یک قصه‌ی جذاب، منبع خوب و مناسبی برای مطالعه‎ی تاریخ آن ملت هم هست. رمان دن آرام نوشته میخائیل شولوخف، یکی از بهترین نمونه‌های رمان کلاسیک است. روایت زندگی مردمان روستای کساکس است که درگیر رویدادهای مختلفی مانند جنگ جهانی اول و جنگ داخلی روسیه می‌شوند.

دن آرام؛ کتابی برای درک یک ملت

کتاب دن آرام (And Quiet Flows the Don) نوشته‌ی مخائیل شولوخف (Mikhail Sholokhov) یکی از شاهکارهای ادبی قرن بیستم است که داستان زندگی و مشکلات مردم دان کساکس (Don Cossacks) را در طول جنگ جهانی اول و انقلاب روسیه تصویر می‌کند. مردم دن کاساکس، گروهی از مردم روسیه بوده‌اند که در کنار رود دن زندگی می‌کردند. این گروه در زمان اتحاد جماهیر شوروی یک حکومت و جمهوری مستقل و دموکراتیک داستند. بر اساس تقسیم‌بندی جغرافیای امروزی، محل زندگی آن‌ها جایی در کشور اوکراین بوده است.

این کتاب چهار جلدی در دسته‌ی رمان‌های حماسی قرار می‌گیرد. سه جلد اول این کتاب بین سال‌های 1925 تا 1932 نوشته شده‌اند و در زمان اتحاد جماهیر شوروی در مجله‌ی اکتیابر (Oktyabr) چاپ ‌شدند، اما نگارش جلد چهارم این کتاب سال 1940 تمام شد.

نویسنده‌ی این کتاب، میخائیل شولوخف سال 1965 برنده‌ی جایزه‌ی نوبل ادبیات شد. بزرگان ادبیات، رمان دن آرام را با رمان «جنایت و مکافات» اثر جاودان «لئو تلستوی» مقایسه می‌کنند. در رمان دن آرام مانند «جنایت و مکافات» تصویری حماسی از زندگی به سبک روسی را نشان می‌دهد. زندگی در روسیه‌ای که که درگیر جنگ و خفقان سیاسی و نظامی است. آتش این جنگ فراتر از درون کتاب، ان را تحت تاثیر قرار داد. آرشیو شخصی شولوخف در طول جنگ جهانی دوم بمب باران شد و بر اثر این بمب باران سه جلد اول این کتاب سوخت و تنها جلد چهارم بود که در این سانحه سالم ماند.

شولوخف بعد از این حادثه از یکی از دوستانش به نام «واسیل کوداشف» درخواست کرد که از کتاب‌هایش محافظت کند، اما کوداشف متاسفانه در جنگ جهانی اول کشته شد. بعد از این سانحه همسر کوداشف از متن کتاب دن آرام محافظت کرد. سال‌ها بعد دولت روسیه گروهی را مسئول جست‌وجو برای نسخه‌ی خطی کتاب دن آرام کرد؛ متن کتاب سال 1999 در موسسه‌ی ادبیات جهانی آکادمی علوم روسیه پیدا شد. نسخه‌ای که پیدا شد متعلق به دهه‌ی 1920 میلادی بود و بیشتر از ششصد صفحه دست‌نویس نویسنده، میخائیل شولوخف بود و حدود دویست صفحه از این نسخه به خط همسر شولوخف، ماریا بود. کتاب دن آرام  و گروه تجسس برای این کتاب در سال 1941 برنده‌ی جایزه استالین (Stalin Prize) شدند.

دن آرام یعنی چه؟

داستان در اواخر امپراطوری تزار در روسیه است و مکان رمان در کناره رود دان یا دن در روسیه رخ می‌دهد. به همین دلیل میخائیل شولوخف نام کتابش را دن آرام گذاشته است. چون شولوخف معتقد است که در طول روایت پر پیچ و خم داستان رودخانه دن همچنان آرام در جریان است.

میخائیل شولوخوف؛ خالق دن آرام

میخائیل شولوخف نویسنده اهل شوری است. او در سال 1905 به دنیا آمد و در شصت سالگی برنده‌ی جایزه‌ی نوبل ادبیات شد. دوران کودکی شولوخف همزمان با جنگ داخلی روسیه بود، به همین دلیل او تا دبیرستان بیشتر به تحصیل ادامه نداد. او در سال 1918 برای پیداکردن شغلی مناسب، مجبور شد پنج بار پیشه‌اش را تغییر دهد تا در نهایت نوشته‌هایش از سال 1323 در مطبوعات چاپ شد.

با آغاز جنگ جهانی دوم، 1939، میخائیل شولوخف به عنوان خبرنگار به جنگ رفت. او در میان جنگ، با قلم توانای خودش نوشته‌هایی را خلق کرد که نکات اخلاقی و انسانی‌ مهمی را به خوانندگانش انتقال داده است. آثار شولوخف آن‌چنان مشهورند که آن‌ها را «شاهکار قرن» و «معرف فرهنگ شکوهمند قرن بیست» نامیده‌اند.

«سرنوشت یک انسان»، «زمین نوآباد» و دن آرام از مشهورترین آثار شولوخف هستند. او در سخنرانی‌اش هنگام دریافت جایزه نوبل می‌گوید:« همیشه وظیفه‌ی خودم دانسته‌ام که به عنوان یک نویسنده، در همه آثاری که نوشته‌ام و در آینده خواهم نوشت، ستایش‌گر زحمت‌کشان، مردم خلاق و ملت قهرمانی باشم که هرگز به هیچکس متعرض نشده است، بلکه همواره توانسته به شایستگی از دست‌آوردهای خویش دفاع کند و آزادی و افتخار میهنش را و نیز حق خلق آیندهاش را با دستان خویش پاس دارد. دوست دارم کتاب‌هایم به مردم یاری دهند که قلبشان را پاک‌تر سازند و انسانهای بهتری باشند. دوست دارم عشق به همنوع و کوشش مشتاقانه برای ترقی و نیل به آرمان‌های بشری را در آنها برانگیزم. اگر در این امر موفق شده باشم، از کرده خود خرسندم.»

نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران درباره کتاب دن آرام

کتاب دن آرام نوشته میخائیل شولوخوف آن‌قدر در ادبیات جهان حائز اهمیت است که «آیت الله خامنه‌ای»، رهبر معظم انقلاب اسلامی، درباره این کتاب می‌فرمایند :« دن آرام» یکی از بهترین رمان های دنیاست. البته جلد اولش بهتر است؛ جلدهای بعدی اش سطح رمان را متوسط می كند؛ كما اینكه كتاب بعدی اش، «زمین نوآباد»، هم كتاب خوبی نیست. این دن آرام را من قبل از انقلاب خواندم؛ «زمین نوآباد» را شاید بعدا خواندم.. به قدری در این كتاب تصویرگری فوق العاده است كه من این را در هیچ كتاب دیگری ندیده‌ام. دشــت های روســیه را كه تصویرمی كند، مثلا صد جا تصویر كرده، ولی صد جور بیان كرده است! این ها خیلی هنرمندانه و خیلی مهم است. ادبیات، این گونه ماندگار می شود. چرا منِ آخوند در یک كشور اسلامی، كتاب د ُن آرام را می خوانم؟ اگر جاذبه نداشته باشد، اگر این كتاب لایق خواندن نباشد، یک نفر مثل من نمی رود آن را بخواند.»

شولوخف به فارسی

کتاب‌های شولوخف به بیشتر از هفتاد زبان دنیا ترجمه شده‌اند. بیشتر آثار شولوخف را «م.آ.به‌آذین» به فارسی ترجمه کرده است. از کتاب دن آرام سه ترجمه به فارسی وجود دارد؛ «م.آ.به‌آذین»، «احمد شاملو» و «منوچهر بیگدلی خمسه» سه مترجم نامی این اثر بزرگ هستند. از بین این سه ترجمه، ترجمه احمد شاملو از دن آرام به دلیل سبک خاص شاملو شهرت بیشتری دارد.

«محمود اعتمادزاده» مخلص به «م.آ.به‌آذین»  نویسنده، مترجم و فعال سیاسی معاصر ایرانی است. او فعالیت ادبی خودش را با انتشار داستان‎های کوتاه خودش شروع کرد و بعد از آن با ترجمه‌ی آثار بزرگانی مانند «شکسپیر»، «بالزاک»، «رومن رولان» و شولوخف شهرت خود را به دست آورد. او مدتی سردبیر هفته‎نامه‌ی «کتاب هفته» بود و بعد از آن به ریاست کانون نویسندگان ایران رسید.

«م.آ.به‌آذین» در نویسندگی هم قلمی توانا و پربار داشت و کتاب‌های بسیار پرفروشی نوشته است. اولین کتابی که از «م.آ.به‌آذین» منتشر شد، مجموعه داستانی به نام «پراکنده» است که در سال 1323 منتشر شد. «دختر رعیت»، «مهره‌ی مار» و «نامه‌هایی به پسر» تعدادی از معروف‌ترین آثار «م.آ.به‌آذین» هستند.

از ترجمه‌های «م.آ.به‌آذین» علاوه بر مجموعه‌ی چهار جلدی دن آرام، کتاب‎های «زنبق دره» و «چرم ساغری» از بالزاک و کتاب‌های «شاه لیر» و«اوتللو» از شکسپیر هم در فیدیبو موجود است و می‌توانید برای دانلود رمان و دریافت  نسخه‌ی الکترونیکی و پی دی اف pdf این کتاب‌ها از اپلیکیشن رایگان فیدیبو برای اندورید و ios استفاده کنید.

درباره فیلم دن آرام

دن آرام شاهکار ماندگار شولوخف، بدلیل بیان جزئیات و توصیف‌های جامع تصویر دقیقی از روسیه در دهه‌های یست و سی میلادی به خواننده می‌دهد. این شاهکار آن‌قدر ظریف توصیف شده است که عده‌ای از کارگردانان معتقدند که این اثر یک فیلمنامه‌ی آماده است.

اولین اقتباس سینمایی که از کتاب دن آرام شد، در سال 1957 بود. «سرگی گراسیموف» (Sergey Gerasimov) کارگردان روس، فیلم شش ساعته‌ای را به نام دن آرام و با اقتباس از رمان دن آرام ساخت. نکته‌ی بسیار قابل توجه راجع به این فیلم این است که کارگردان آن هنگام نوشتن فیلم‌نامه بسیار متعهد به متن شولوخف بود.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم

از آن پس او به ندرت دیده در دیده شد، حتی هرگز در اجتماعات قزاق‌ها شرکت نکرد. تنها و منزوی در خانه پرت افتاده‌اش در کنار دون بسر می‌برد. در دهکده داستان‌های عجیبی درباره‌اش گفته می‌شد. پسر بچه‌هایی که گوساله‌ها را در چمن‌زارهای آن‌سوی جاده به چرا می‌بردند حکایت می‌کردند که عصر یک روز هنگام غروب آفتاب دیدندش که زن خود را سردست گرفته تا پشته‎ای که گورستان تاتارهاست می‌برد. آنچه پروکوفی زنش را با پوستین خود پوشاند و به خانه باز برد. مردم ده برای توضیح این رفتار حیرت انگیز هزارگونه حدس و گمان می‌زدند. زن‌ها چندان پرگوئی می‌کردند که وقت آن‌که سر یکدیگر را شپش بجویند نیز نداشتند. درباره‎ی زن پروکوفی نیز شایعات فراوان بود. برخی می‌گفتند زیبائی خیره کننده‌ای دارد و برخی دیگر برخلاف آن معتقد بودند. مطلب هنگامی روشن شد که یمی از بی چشم و روترین زنان به نام ماورا- زن یک سرباز- به بهانه‌ی گرفتن کمی خمیرمایه به خانه پروکوفی شتافت. پروکوفی برای آوردن مایه به زیر زمین رفت و ماورا فرصت یافت تا کشف کند که لعبتی ترکی که پروکوفی به غنیمت آورده چیز بسیار حرف مفتی است.

اندکی پس از آن ماورا با گونه‌های گل انداخته و چارقد یک‌ور افتاده با گروهی از زنان در پس کوچه‌ای سرگرم گفت‌وگو بود:« آخر، جانم، می‌خواهم بدانم چیزی در او جسته است؟ باز اگر می‌شد گفت زن است، ولی یک همچو موجودی!... نه شکمی، نه هیچی! دخترهای خودمان خیلی چاق و چله‌ترند. بس که باریک است، مثل زنبور می‌توان از وسط دو نیمش کرد. بعد هم آن چشمهای درشت سیاهش که، پناه بر خدا، مثل چشم شیطان برق می‌زند. بگانم باید نزدیک زایمانش باشد... بخدا!