کتاب فرهنگ پیرو فرهنگ پیشرو نشر انتشارات علمی و فرهنگی

کتاب فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو را در اصل باید تجلی تفکرات اختصاصی علامه جعفری قلمداد کنیم، با این توضیح که استاد در منظومه فکری مشخص خود معمولاً پدیده هایی مثل حیات، فقه، زیبایی و فرهنگ را در معیار دو قالبۀ «پیرو و پیشرو» تعریف و بازشناسی نمودند و معتقد بودند که به مسائل و مباحث زیربنایی و بنیادینی چون «حیات و اخلاق» نمی توان نگاهی تک ساحتی و عام داشت ، بلکه با نظر به اصل مرزبندی علمی، گونه های مسائل در ابعاد و شئون خود لزوماً باید از یکدیگر تفکیک شوند. بنابراین، این فرهنگ پیرو و فرهنگ پیشرو، هر چند هر دو ذیل عنوان فرهنگ جای دارند، در حقیقت دو مقوله جدا از یکدیگرند که تفاوتی همچون تفارق «پیرو بودن» و «پیشرو بودن» بر آن سایه انداخته است.

 در این کتاب، مقوله فرهنگ از ده ها زاویه بررسی شده است، و استاد تعاریف لغت نامه ها و دایره المعارف هایی همچون مراجع فارسی، عربی، فرانسوی، آلمانی، امریکانا، گرولیر، ورلدبوک، بریتانیا ونیز مراجع روسی، ایتالیایی، ژاپنی، چینی، هندی، افریقایی و غیره را با همه جزئیات لغوی و فلسفی آن ها لحاظ کرده‌اند. مسلما استناد علامه جعفری به این منابع کثیر و شایان توجه، حاکی از نکته سنجی خاص ایشان است در شناخت کامل و دقیق فرهنگ و درک پویایی آن از دیدگاه ملل و اقوام گوناگونی که فرهنگ در شأنی از شئون خود برای آن ها مطرح بوده و در نظام علمی و نظری آن ها جایی برای خود باز کرده است.

 این اندازه جستجو و تفحص و تعمق در گستره مکتوبات معاصر درباره یک موضوع، آشکارا امر مهم و شایان توجهی است. اما از این مهم تر، تعریف جامعی که در فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو از ماهیت فرهنگی به عمل آمده است به بسیاری از مجادلات لفظی و اختلاف نظرهای کلامی و نظری محض در خصوص فهم علمی و فرهنگی پایان خواهد داد.