کتاب صوتی پیامبران جدید سرمایه نشر سماوا

نیکول اشاف در کتاب صوتی پیامبران جدید سرمایه نشان می‌دهد که نظام سرمایه‌داری چگونه به واسطۀ ایده‌هایی که شکل و شمایل قصه‌های کهن را دارند برساخته و بازتولید می‌گردد. اشاف در این اثر درخشان، مهم‌ترین جدال‌های فکری (یا به تعبیر او قصه‌پردازی‌های) مربوط به سرمایه‌داری را زیر ذره‌بین برده، و از آن‌ها نتایجی تأمل‌برانگیز اخذ نموده است. نیکول اشاف، استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه بوستون در کتاب پیامبران جدید سرمایه، اسطوره‌سازی‌های مدرن سرمایه‌داری را بررسی می‌کند. اشاف می‌گوید سرمایه‌داری همواره به داستان‌هایی نیاز داشته است تا «ما را صبح‌ها از تخت بیرون بکشد» این داستان‌ها از کاپیتالیسم خلاق و تفکر مثبت صحبت می‌کند. در حقیقت بسیاری از کسانی که در نقش قصه‌گو یا پیامبران جدید سرمایه فرو رفته‌اند، نسبت به اثرات نظام سرمایه‌داری مانند فقر و اختلاف طبقاتی، نابرابری حقوق زن و مرد و … اظهار تاسف می‌کنند اما با نظام سرمایه‌داری مخالف نیستند. اما داستان‌هایی برای مردم تعریف می‌کنند. قصه‌هایی که کمک می‌کنند مردم قانع شوند که کاپیتالیسمْ بهترین یا تنها راه ممکن برای سازمان‌دهی جامعه است. پیامبران قدیم سرمایه اکثراً فلاسفه و یا سیاست‌مدارانی سال‌خورده و جدی بودند که همه چیزشان رسمی بود: لباسشان، حرف زدنشان، برخوردشان. اما مردمِ امروز دیگر دل‌بستۀ چنین پیامبرانی نمی‌شوند. پیامبران جدید سرمایه اکثراً جوان، خوش صحبت و خوش‌برخورد هستند، آن‌ها با شلوار جین و تی‌شرت در محل کارشان حاضر می‌شوند و مدام از تغییر سخن می‌گویند، کسانی مثل شریل سندبرگ (مدیر عملیاتی فیسبوک)، جان مک‌کی (مدیر اجرایی هول فودز)، اپرا وینفری، و بیل و ملیندا گیتس (بنیان‌گذاران بنیاد گیتس). این پیامبران پیام‌آور سرمایه‌داریِ سبز، سرمایه‌داری خلاق، سرمایه‌داری وجدانمندانه، کسب‌وکار فمینیسم، بازار نیکوکاری و چیزهای دیگری از این دست هستند. نیکول اشاف در این کتاب کم‌حجم، پرمغز به بازگویی داستان این پیامبران جدید، دیدگاه‌هایشان و تأثیر این دیدگاه‌ها می‌پردازد. آیا پیام‌های این پیامبران جدید می‌تواند مشکلاتی مانند منفعت‌طلبیِ افسارگسیخته، بحران‌های زیست‌محیطی و نابرابری‌های جنسیتی و درآمدی را حل کند؟ یا این پیام‌ها نیز مانند پیامبرانشان جز در ظاهر تغییر دیگری نکرده‌اند؟ آیا می‌توان روی این پیام‌ها برای اصلاح نظام سرمایه‌داری حساب کرد یا همچنان باید منتظر پیامبرانی‌ «جدیدتر» با پیام‌هایی جدیدتر بود؟