معرفی، خرید و دانلود کتاب لیلی و مجنون

طبع معروف شادروان استاد حسن وحید دستگردی از آثار نامور و جاودان نظامی همواره در نظر اکثریت قاطع پژوهندگان نظامی به‌عنوان معتبرترین طبع شناخته شده زیرا چه در امر تصحیح متن و چه نگارش حواشی بی‌نظیر و گرهگشا از پشتوانه بیش از چهل سال مطالعه و تأمّل و تحقیق دائم و تخصّصی برخوردار بوده است. امّا این متن ارجمندْ در جامه نادرخورِ طبعی بس پرغلط، که خالی از ایراد روشی در چگونگی ارائه نسخه‌بدلها نیز نیست، عرضه شده است. همین طبع سالهاست که بدون هیچ‌گونه تغییر و اصلاحی به صورت افست روانه بازار و بدتر از آن، چاپهایی بی‌بنیاد و سخت مغلوط‌تر با عنوان «از روی طبع وحید دستگردی» به خوردِ نظامی‌دوستان داده می‌شود. همین بازاری کاریها و سودجوییها این نگارنده را بر آن داشت تا برای نخستین بار با ویرایشی دقیق و همه‌جانبه، در عین حفظ امانت کامل، طبعی پاکیزه و پیراسته که هم در شأن برترین سراینده منظومه‌های غنائی در ادب پارسی و تازی باشد و هم ارج و قدر متن گرانمایه وحید دستگردی را چنانکه هست بازنماید به دوستداران پیشکش کند. همچنین خود مصحح فقید با بازنگریهای پس از طبع در اینجا و آنجا در مقدّمه‌ها و مؤخّره‌های منظومه‌ها، در گنجینه و حتی گاه در حواشی، دست به تصحیح و تجدیدنظر در متن و بدلها زده است، که این تغییرات فراوان نیز می‌بایست در کتاب اِعمال می‌شد، لیکن از آنجا که بدین کار زمان نیافت، این ویراستار بدان برخاست. در اینجا توضیحاتی اجمالی را در باب اهمّ کارهای انجام‌شده برروی طبع مبنا ضروری می‌بیند، و پیشتر ناگزیر از ذکر نکته‌ای مهم است و آن اینکه: چون بیشترِ نزدیک به همه پژوهشها در باب نظامی و خمسه او با ارجاع و استناد به طبع وحید انجام گرفته، به‌منظور اینکه همه آنها به قوّت خود باقی باشد و پژوهندگان از این پس نیز باآسودگی خاطر به طبع حاضر ارجاع کنند، چهارچوب طبع وحید از نظر سطور متن و حواشی و شماره صفحات و سطرها عیناً حفظ شده است، جز در مورد گنجینه که نه لزومی به حفظ دقیق کادر صفحات بوده و نه با توجه به تغییرات و برخی پس‌وپیشی‌های ضروری (که درجای خود توضیح داده‌ام) امکان آن وجود داشته است. به هر حال، بدیهی است که حفظ کادر صفحات و سطور بویژه با تغییر قطع کتاب و هیأت چاپْ خالی از دشواری نبوده، که این مهم با سعی و دقّت حروفچین به بهترین شکل میسّر گردیده است. ۱. همچنان‌که اشارت رفت، مرحوم وحید پس از طبع کتاب، هم در طیّ تذکارهای اول و آخر هر دفتر یا ذیل عنوان «تعلیقات...» و هم در حواشی، اصلاحات و تجدیدنظرهای فراوان، چه در مورد ضبط ابیات متن و چه نسخه‌بدلها و نیز شروح ابیات، کرده و حتی در موارد متعدّدْ خواسته بیت یا ابیاتی از متن به‌حاشیه یا برعکس منتقل شود. این نگارنده برای نخستین بار و با تقبّل مشکلات و نیز خطرات احتمالی، تمامی این تغییرات را (البته دقیقاً به روش خود وحید و عیناً به صورتی که خواسته، بی‌هیچ کاست و فزودی) در کتاب وارد کرده، و این یکی از برتریهای مسلّم طبع حاضر بر چاپ مبناست. پیداست قسمتهای یادشده از آنجا که دیگر نیازی به آنها نبوده حذف شده، ولی تمامی مواردِ تغییر و چگونگی و حدود هریک در طیّ پیوست ۲ در انتهای هر دفتر به آگاهی خوانندگان رسیده، لیکن در مواردی که وحید در لابه‌لای حواشی یا در ضمن مطالب خود در گنجینه خواستار تغییری شده، در مکان مربوط پس از انجام آن، در داخل دو قلّاب ذکر کرده‌ام که به‌درخواست مصحح صورت گرفته است. ۲. اغلاط چاپیِ فوق‌العاده زیادِ کتاب (در هر دفتر صدها) تماماً و به‌دقت اصلاح و در «پیوست ۱» در انتهای هر دفتر ثبت شده است. البته به‌منظور کاهش حجم این پیوست، پس از خسرو و شیرین از ثبت خطاهای فراوان سرکشها خودداری کرده‌ام و نیز از اغلاط مربوط به نقطه‌ها تنها مواردی ثبت شده که مهم و مخل معنی بوده است. ۳. فواصل چاپی، که بی‌اندازه نادرست و مشکلی مهم در درک متن و حواشی و کمتر سطر و جمله‌ای از آن برکنار بود، تماماً بر اساس معنی اصلاح شده است. ۴. رسم‌الخط و املا برحسب روش جدید تغییر یافته؛ البته از برخی افراطهای رایج خودداری گردیده و نیز در مواردی که تغییر آن مخلّ صنعت یا معنایی ویژه بوده، از آن صرف‌نظر شده است.