کتاب خوان الاخوان
نسخه PDF

حکیم ناصرخسرو قبادیانی مروزی از شاعران و نویسندگان بزرگ فارسی در سده ی چهارم و پنجم هجری است. از ناصرخسرو آثار نثر و نظمی برجای مانده که همه ی آنها را برای ترویج و نشر تعالیم و عقاید اسماعیلیه نگاشته است. به دلیل اینکه در گذر زمان آثار بسیاری به اشتباه به ناصرخسرو انتساب یافته، در صحّت انتساب بعضی از آثار مسلّم او نیز در سده ی اخیر تردیدهایی راه یافته است. یکی از این آثار، خوان الاخواناست که در آن در صد بخش (صف) دیدگاه های متنوّع و متعدّدی از اسماعیلیه بیان شده است. این پژوهش با استفاده از دو روش: الف. تبیین شیوه‌ی علمی ناصرخسرو در تدوین آثار و ب. مقایسه ی خوان الاخوان با دیگر آثار منثور ناصرخسرو با تکنیک های ۱. مشابه یابی از طریق متن کاوی با استفاده از تکنیک Bag of Word و معیار Cosine؛ ۲. بررسی ویژگی‌های سبکی و زبانی خوان الاخوان و۳. بررسی ساختار خوان الاخوان ثابت کرده است که گرچه بخش مهمی از خوان الاخوان (سی و هشت صف از صد صف) ترجمه ی ینابیع ابویعقوب سجستانی است و در واقع محتوا و مطالب این بخش‌ها از ابویعقوب سجستانی است، ولی باتوجّه به نشانه‌های زبانی و سبکی خوان الاخوان این اثر از قلم ناصرخسرو تراویده است.