کتاب معماری منظر نشر انتشارات دانشگاه شهید بهشتی

تا جایی که به معماری زمین و منظر مربوط می‌شود، مهم‌ترین چالش‌های قرن بیست و یکم از تغییر شرایط محیطی، کاهش منابع طبیعی، توسعه و تراکم جوامع شهری از سویی و از کمیت و کیفیت شرایط محیط طبیعی و چگونگی آسایش در فضاهای باز شهری، حفظ سلامت اندام‌های طبیعی و نیز نحوۀ تعدیل ناهنجاری‌های بصری در فرایند ادراک منظر از سوی دیگر متأثر است. در این میان، معماری منظر به مثابه دانش و تخصص بهره‌مند از علوم محیطی، معماری، اکولوژی، گیاه‌شناسی، زمین‌شناسی نقش مهمی در آمایش سرزمین، ساماندهی محیط‌های طبیعی و ارتقای کیفیت شرایط زندگی همساز با طبیعت ایفا می‌کند. با وجود چنین زمینه‌های گسترده و در عین حال متنوعی، متون تخصصی که به طور متمرکز به طرح دیدگاه‌ها، مبانی و تعاریف معماری منظر بپردازد بسیار اندک است. این نقصان در ایران و متون تخصصی فارسی چشمگیرتر نیز هست. اینکه ماهیت و مفهوم "منظر" چیست و با مفهوم لندسکیپ چه رابطه‌ای دارد، جریان‌های فکری مؤثر در آن کدام است و جایگاه معماری منظر در رشته‌های معماری و طراحی شهری کجاست، نیازمند مطالعات پیگیر است. با وجود این، به منظور هموارکردن بستری مناسب برای پاسخ به این سؤال‌ها و سؤال‌های مشابه، دراین مطالعه سعی شده است تا بخشی از مطالعات و نتایج پژوهش‌های انجام شده مدون شود. براساس سوابق مرتبط با این کتاب، باید یادآور شد که بیش از یک دهه از همت چند تن از استادان دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی برای تأسیس گروه آموزشی و رشتۀ معماری منظر در ایران می‌گذرد. حاصل تلاش‌های جمعی این استادان و دانشجویان در این مدت، منجر به ارائه پژوهش‌های کاربردی و بنیادی و موفقیت‌های چشمگیر ملی و بین‌المللی شده است. این کتاب نیز حاوی تجارب پژوهشی، آموزشی و حرفه‌ای دکتر سید حسن تقوائی به عنوان یکی از اعضای گروه مذکور، از سال ۱۳۷۲ تاکنون است، که در مورد شناخت مفهوم منظر (لندسکیپ) و تعاریف معماری منظر و شناخت بهتر از قابلیت‌های طبیعی و بومی ایران نقش سازنده‌ای ایفا می‌کند. محمود رازجویان استاد دانشکدۀ معماری و شهرسازی