کتاب مراد و مقصود از دانشگاه چیست؟ استفان کولینی نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

طرح این پرسش که مراد و مقصود از یک نهاد چیست اغلب مترادف با دردسر تراشیدن برای خودتان است. در وهلۀ اول، با خطر تقلیل فعالیت یا نهادی پیچیده به هدفی منفرد و محدود مواجهیم: محل تردید است که بتوان پاسخی کوتاه و روشن داد به پرسش‌هایی نظیر مراد و مقصود از عشق چیست؟ یا مراد و مقصود از کشور چیست؟ فوراً احساس می‌کنیم که هر پاسخی، آمیزۀ کسل‌کننده‌ای از ابتذال و سوگیری خواهد بود. مشکل دیگر آن است که هر پاسخی احتمالاً به طرح پرسشی مشابه می‌انجامد ـ «بله اما مراد و مقصود آن چیست؟» ـ - به‌این‌ترتیب به مارپیچ پس‌روندۀ بی‌پایانی وارد می‌شویم. هنگامی‌که گوی استدلال در سراشیب توجیه، شروع به غلتیدن می‌کند، درمی‌یابیم که مقصد احتمالی‌مان برکه‌ای گل‌آلود و سرشار از اسامی انتزاعی است که تمامی تمایزها در آن گم می‌شوند؛ اما هر نوع توقفگاه میانی الزاماً توقفگاهی دلبخواهی است و به این دلیل همواره در معرض این خطر قرار داریم که فردی ناشناس، ضربۀ دیگری به توپ بزند و آن را مجدداً به حرکت درآورد. این وضعیت یادآور آن کارتون قدیمی است که بچۀ زرنگ و شلوغی را نشان می‌داد که پشت میز آشپزخانه دستانش را روی صورتش گرفته بود و به والدین عصبانی‌اش که کنارش ایستاده بودند می‌گفت: من فقط داشتم اونو نگاه می‌کردم «چون به‌خاطر اینکه» به نظرم توش یه اصل و حقیقتی خوابیده. تاریخ به ما نمی‌گوید که آیا آن کودک به فیلسوفی سرشناس بدل شد یا خیر (اصلاً به سن بلوغ رسید یا خیر).