کتاب طراحی از چهرۀ نوزادان و کودکان جیووانی سیواردی نشر برگ‌نگار

کودکان نیز مانند حیوانات جوان به دلیل ویژگی‌های معمول‌شان که سر و چهرۀ نوزاد انسان را متمایز می‌کند، حس غریزی مهربانی و حمایت را در بزرگسالان برمی‌انگیزند: سرِ گرد، چشمان بزرگ، بینی کوچک و گرد، گونه‌های با طراوت، دهان و چانۀ کوچک، پیشانی انحنادار، پوست نرم و شفاف و یک گردن باریک. تعجب‌آور نیست که همه کودکان را دوست دارند: شاید هیچ لحظۀ دیگری در زندگی یک فرد وجود نداشته باشد که تا این حد به او توجه شود، یا از او عکس گرفته شده یا طراحی کشیده شده باشد. در واقع، طراحی و نقاشی کودکان ــ به‌ویژه در سال‌های ابتدایی زندگی‌شان ــ تقریباً یک شاخۀ ویژۀ هنری محسوب می‌شود. نقاشان، تصویرگران و مجسمه‌سازان اغلب این سوژه‌ها را در کارهایشان می‌گنجانند. هنگام خلق یک «پرتره» کودک، طراحی (سریع‌ترین تکنیک در مقایسه با نقاشی و دارای هم‌راستایی بیشتر با طراوت و تازگی خردسالی و فرم بسیار کوچک کودک) سوژه‌هایی که به کمک بزرگسالان ژست گرفته‌اند دارای مشکلات متفاوتی است. با وجود این، اگر ساختار و خصوصیات تناسبی هر مرحله رشد سر کودک به‌درستی درک شده و نمایش داده شود، کار چندان دشوار نخواهد بود. هنگام طراحی چهره‌های کودکان، سعی کنید با آنها حس همدلی داشته باشید و به جای پایبندی محض به قوانین مؤکد «ساختاری» یا داده‌های آناتومیک، به مطالعۀ اشکال سطحی بپردازید و اجازه ندهید که لذت یک کار تحلیلی تا آنجا شما را در خود غرق کند که اثر لحظه‌ای و سادگی زیبایی‌شناختی را از دست بدهید. سرهای کودکان به‌گونه‌ای ظریف و پیچیده‌اند که اگر تلاش کنید از تنالیته‌های دقیق‌تر و ترکیبی سیاه‌قلم با دقت بیش از حد کپی‌برداری کنید، احتمالاً نتیجۀ نهایی دچار ضعف حجمی خواهد بود. در این کتاب سعی کرده‌ام تا اطلاعات اصلی را جمع‌آوری کنم که می‌توانند به‌عنوان یک راهنمای اولیه در تمرین مشاهده، ارزیابی (و در طراحی سرهای کودکان، و نه لزوماً «پرتره‌ها») جزئیات خاص آناتومی، تناسب و توسعه روان‌شناختی ویژۀ دوران کودکی (که بنا به قاعده، تا حدود شش یا هفت سالگی طول می‌کشد) مفید باشند؛ اطلاعاتی که چه در گذشته و چه در حال از جمله علایق عمیق هنرمندان محسوب شده‌اند. هنگامی‌که به تصاویر تاریخ هنرهای شرقی و غربی نگاه می‌کنیم، به‌راحتی می‌توانیم ببینیم که چگونه تصویرسازی کودکان و نوزادان دچار تغییرات مهمی در تناوب، سبک و بیان شده است. برای مثال، در تمدن‌های باستانی مانند مصر، یونان و بین‌النهرین و در قرن‌های ابتدایی عصر مسیحیت، کودکان (به‌عنوان الهه‌ها یا ارواح بال‌دار) به‌ندرت به تصویر کشیده می‌شدند و معمولاً به‌عنوان یک کوتوله ــ یعنی یک «انسان کوچک» یا یک بزرگسال «مینیاتوری/ بسیار کوچک» ظاهر می‌شدند. از عصر رنسانس تا دورۀ باروک، تصویرسازی کودکان واقع‌گرایانه‌تر گردید و به جزئیات آناتومیک و ریخت‌شناسی و همچنین قیاقه وفادارتر شد. تناوب آنها نیز با فراوانی الهه‌ها، کروب‌ها، فرشته‌ها، تولد مسیح و غیره افزایش یافت. از قرن نوزدهم میلادی به بعد و تا حدی به دلیل ظهور عکاسی، در شیوۀ هنری زیبایی‌شناسی واقع‌گرایانه یا نمادین، توجه «اجتماعی» بیشتری به کودکان شده است که در صحنه‌های معمول (در حال بازی، محیط روستایی، زایمان و غیره) یا در پرتره‌های خانوادگی واقعی نمایش داده می‌شوند. طراحی چهره‌های کودکان علاوه بر لذت‌بخش بودن، می‌تواند یک منبع درآمد بسیار خوب نیز باشد: بسیاری از والدین، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و بستگان هنوز مایلند پرترۀ فرزندانشان طراحی شود تا آنها را در کنار چندین عکس دیگر قرار دهند (که حالا در لپ‌تاپ‌شان ذخیره کرده‌اند) که یادگاری بهتر، صمیمی‌تر و خودجوش از لحظه‌ای در طول این دوران جادویی داشته باشند؛ آنها حتی بابت این پرتره‌ها حق‌الزحمه نیز می‌دهند. این کتاب که اثری دیگر از جیووانی سیواردی، خالق پرفروش‌ترین کتاب‌های طراحی‌ست، از طریق ده‌ها اسکیس و طراحی پیچیده، بررسی آناتومی و نسبت‌‌های شکل و تنالیته، هم به مبتدیان و هم به هنرمندان حرفه‌ای می‌آموزد که چگونه چهرۀ نوزادان و کودکان را مملو از شخصیت و حالت طراحی کنند.